لیلا رحیلی خراسانی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
محمد غفوری - استاد، گروه زمین شناسی دانشکده علوم ، دانشگاه فردوسی مشهد
بهنام رحیمی - دانشگاه تهران دانشیاردانشکده علوم ، دانشگاه فردوسی مشهد
سیروس حسن پور اصفهانی - دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشگاه تهران

زمین لغزش میتواند یکی از عوامل موثر در ایجاد و انتقال رسوبات آبرفتی به سد زاکین در حوضه آبخیز زاکین در استانهرمزگان باشد. هدف اصلی این تحقیق، شناسایی مناطق لغزشی و تعیین پارامترهای موثر در پهنه بندی خطر زمینلغزش در حوضه بالادست سد با استفاده از سامانه سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) می باشد. در این تحقیق، ابتدا 8 عامل شامل نقشه شیب، جهت شیب، ارتفاع،لیتولوژی، کاربری اراضی، فاصله از سد، فاصله از شبکه آبراهه، فاصله از گسل و میزانبارش منطقه به عنوان متغیرهای تاثیر گذار تعیین شدند. سپس لایههای اطلاعاتی این عوامل با استفاده از نرم افزارهای Arc 9,3 GIS تهیه گردیدند. آنگاه با تلفیق نقشه لایه های اطلاعاتی هریک از پارامترها در محیط نرم افزار GIS، اقدام به تهیه نقشه نهایی پهنه بندی خطر زمین لغزش حوضه آبخیز مذکور در 5 طبقه ازحساسیت خیلی زیاد تا خیلی کم صورت گرفت. نتایجنشان می دهد که عامل زمین شناسی منطقه به عنوان عامل اصلی و عوامل دیگری چون، فاصله از گسل <500 متفر، شیب بین 25 تا 45 درصد، بارندگی بیش از 500 < میلیمتر، فاصله ازشبکه زهکشی 50-0 متر، کاربری اراضی لخت مارنی،ارتفاع بین 1400-2000 متر، فاصله از سد 0-50 ، متر جهت شیب جنوبی به ترتیب درپراکندگی زمین لغزش های منطقه موثر می باشند. نواحی خیلی پرخطر و پرخطر اغلب در مجاورت مراتع و تپه ماهور با دامنه های پرشیب و مرتفع تا متوسط ارتفاع گرفته اند نتایج نشان میدهد که روش GIS به دلیل برخورداری ازهمپوشانی نقشه ها بر روی یکدیگر وطبقه بندی اصولی و دخالت دادن طبقات پارامترها نقشه نهایی از دقت بیشتری بر خورداراست.

پهنه بندی، زمین لغزش، حوضه آبخیز زاکین. سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)