محسن وطن نواز - عضو هیئت علمی آموزشکده فنی و حرفه ای سما، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، همدان، ایران

با توجه به تعاریف و اصول معماری پایدار، بی شک معماری بومی ایران را می توان یکی از نسل های معماری پایدار برشمرد. چرا که این معماری با بهره گیری از شرایط طبیعی باد، آب، آفتاب، زمین و گیاه در ساختمان علاوه بر دستیابی به شرایط آسایش، توانسته است نقش بسیار مهمی در صرفه جویی مصرف سوخت و انرژی و حفاظت از محیط زیست داشته باشد. با بررسی و نگاهی دقیق به معماری بومی ایران، می توان شیوه ها و راهکارهایی که حاصل تجارب به دست آمده گذشتگان در اقلیم های گوناگون می باشد را مشاهده نمود. بنابراین یکی از روشهای مؤثر برای رسیدن به اصول راهبردی طراحی اقلیمی، کشف تمهیدات اقلیمی موجود در الگوی بومی و سنتی است. که با بررسی نمونه های معماری بومی قابل شناسایی می باشد. از جمله این روشها و الگوها استفاده از فضای حایل جهت ذخیره انرژی حرارتی و عایق بندی فضاهای داخلی در اقلیم سرد است. ه دف از ارائه این مقاله، معرفی و شناخت فضاهای کنترل نشده یا حائل و نحوه استفاده از این گونه فضاها در طراحی، جهت کاهش تبادل حرارتی در ساختمان می باشد که با بررسی مسکن بومی همدان به عنوان نمونه موردی انجام می شود. همچنین در این مقاله، شیوه کتابخانه ای و میدانی برای بررسی مطالب انتخاب شده و امید است نتایج به دست آمده، راهگشای طراحی مسکن همساز با اقلیم و به تبع از آن، معماری پایدار باشد.

فضای کنترل نشده- طراحی اقلیمی- اقلیم سرد- مسکن بومی همدان