محمدتقی خورند - استادیار دانشگاه گلستان

استعداد در فرهنگ های لغت به معنای توانایی ویژه و طبیعی و ظرفیت دستیابی به موفقیت، تعریف شده است.بحث بر روی شناخت استعداد و مسائل مرتبط، آزمون های استعدادیاب ی، تدوین چشم انداز فراروی کودکان،نوجوانان و جوانان، ترسیم خط سیر از استعداد به چشم انداز، آسیب شناسی و نکات پیرامون آن از مهمترین و اساسی ترین مباحث استعدادیابی و استعدادپروری می باشد که در راستای آن سیستم مدیریتی که از سال1981 میلادی تحت عنوان سیستم مدیریت استعدادها شکل گرفت و با نام اختصاری TMS خوانده شد. در فعالیت های تربیت بدنی و ورزشی، شناسایی استعداد مفهوم جدیدی نیست. با این حال به این موضوع توجهعلمی و جامع کمتری شده است. در اواخر سال 1960 و اوایل 1970 در اکثر کشورهای اروپای شرقی، روش های ویژه ای برای شناسایی ورزشکارانی که دارای توانایی های بالقوه بالایی بودند، کشف شد. دانشمندان درپی آن بودند که مربیان را در انتخاب ورزشکاران مستعد برای یک رشته ورزشی خاص، نسبت به توانایی های لازم برای آن رشته آگاه سازند. نتایج حاصله در این مورد، غیرقابل تصور و حیرت انگیز بود. بیشتر افرادی که در بازی های المپیک 1972 مدال گرفته بودند، نتیجه فرآیند شناسایی استعدادها بود. در این مقاله آنچه که بهعنوان فراروی، رویکرد و استراتژی عملیاتی می تواند برای ایجاد چشم انداز در دوره های زمانی مختلف مطرح باشد، مدنظر است و این که در واقع سازمان های مرتبط با موضوع چگونه و با چه الویت و نگرشی به این امرخطیر در جهت بهینه سازی نیروهای ورزشی، توجه نموده اند. در این ارتباط ایجاد تعامل و همسوسازی نهادها و سازمان هایی از جمله آموزش و پرورش که نقشی حیاتی در این موضوع ایفا می کند، از درجه اهمیت بسزایی برخوردار است. این که آموزش و پرورش در ادبیات سند تحول بنیادین، چه تاکیداتی نسبت به امر تربیت بدنی و ورزش و ایجاد بسترهای مناسب در استعدادیابی دارد، از جمله مباحثی است که بایستی مورد بررسی قرار گیرد. امید است که با توجه به طرح این مباحث، بتوان نقش تربیت بدنی و ورزش را در آموزشگاه ها هر چه بیشتر پررنگ و عمیق نمود.

سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، استعدادپروری و استعدادیابی ورزشی