منصور شاکری - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد

درخت انار اصولا یک میوه گرمسیری تا نیمه گرمسیری است و در نواحی ساحلی و مرطوب بصورت درخت همیشه سبز می باشد، ولی در نواحی خشک با زمستانهای سخت بصورت درخت خزان دار است . مناطق حاشیه کویر، با زمستان های سرد و تابستانهای گرم وخشک، مناطق اصلی کشت و کار و تولید اقتصادی انار کشور را تشکیل می دهند. از جمله ویژگی های این مناطق وقوع سرما یخبندان های شدید در بعضی از سالها می باشد. سرمای دیررس بهاره سال جاری (1384) و سرمای زودرس سال 1366 از آن جمله می باشد. هرچند تعداد وقوع سرمای بهاره فراوان تر و بدلیل سرعت عمل، توجه بیشتری را به خود معطوف می دارد، اما خسارت ناشی از سرمای زودرس پاییزه بسیار شدیدتر می باشد. در سال 1367 خشکیدگی وسیع و کم سابقه ای در انارستان های یزد شیوه یافت ، بطوریکه شدت خسارت در بعضی از باغها به بیش از 80 درصد رسید و تعدادی از انار کاران مجبور شدند باغهای خود را کف بر کنند. علائم اولیه عارضه به صورت زردی، کم برگی و پژمردگی در بهار ظاهر می شود. پوست درخت در ناحیه طوقه از بین رفته، متورق شده و از تنه جدا می گردد. این نشانه ها اکثرا در سمت جنوب تنه دیده می شود. در صورتی که آلودگی شدید باشد و درخت موفق به ترمیم بافت آسیب دیده نگردد، در اواسط تابستان برگها ریزش نموده یا روی درخت سبز خشک یا زرد خشک شده و میوه بر روی شاخه های خشکیده باقی می ماند. ریشه این درختان سالم و پاجوش زیادی تولید می کند و در صورتی که مراقبتهای زراعی مناسب اعمال گیرد، این پاحوشها می توانند بعد از چند سال به مرحله تولبد اقتصاد برسند. در این مقاله به مرور قسمتی از بررسیهای انجام شده و نتایج حاصل از چهار سال تحقیق روی این عارضه می پردازیم.