غلامرضا خانلری - استاد گروه زمین شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
مهدی کرمی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی دانشگاه بوعلی سینا

یکی از پارامتر هایی که در بررسی های ژئوتکنیکی ، مورد ارزیابی قرار میگیرد ، تعیین مقدار نفوذپذیری توده سنگی است که متدوال ترین روشجهت تعیین آن ، انجام آزمایشفشار آب (لوژان) میباشد . این آزمایشدر گمانه های اکتشافی و در فواصل معین انجام میشود که اینفواصل بر اساسویژگی های سنگاز 5متر در سنگهای دارای شکستگی کم تا 1متر در سنگهای بسیار خرد شده تغییر می یابد. بعد از انجام آزمایش، مقادیر فشار و آبگذری در هر پله تعیین و نمودار های فشار- آبگذی ترسیم می شوند. که با توجه به شکل نمودار، میتوان رفتار توده سنگ را در برابر جریان و فشار اعمال شده، ارزیابی نمود . نتایج حاصل از این بررسی در ارزیابی مقدار نشستو برآورد تزریق پذیری توده سنگبسیار حائز اهمیتاست.بدین منظور تعداد 63 آزمایشلوژان در ساختگاه سد بیستون ، مورد بررسی قرار گرفته و انواعرفتار های هیدرولیکی از قبیل جریان خطی، جریان آشفته، اتساع ، آبشستگی و پرشدگی، تعیین و فراوانی هرکدام از موارد فوق مشخصشده استکه بر اساسآن می توان جریان غالبرا در ساختگاه سد تعیین کرده و نوع رفتار هیدرولیکی توده ی سنگرا با توجه به شرایط زمین شناسی بررسی نمود

لوژان ، فشار- آبگذری، رفتار هایهیدرولیک