نعیمه غلامرضایی - دانشگاه شیراز، کارشناس ارشد گروه مهندسی مکانیک ماشین های کشاورزی
داریوش زارع - دانشگاه شیراز، دانشیار گروه مهندسی مکانیک ماشین های کشاورزی
محمدتقی گلمکانی - دانشگاه شیراز، استادیار گروه علوم و صنایع غذایی

در سال های اخیر تحقیقاتی در خصوص مدلسازی رگرسیونی چگالی متیل استر روغن خرما بر حسب دما انجام شده است. پیش بینی یک مدل ماسب برای بازده بیودیزل و مقایسه ی آن با مدل آزمایشی و تعیین ضریب همبستگی یکی از مهم ترین اهداف این پژوهش می باشد. در این پژوهش مدلی به منظور پیش بینی میزان بازده بیودیزل بر اساس پارامترهای مورد استفاده در واکنش ترانس استریفیکاسیون توسط نرم افزار Design Expert ارائه می گردد. در این مدلسازی، بازده بیودیزل (Biodiesel Yield) به عنوان پارامتر وابسته و پارامترهای مورد استفاده در واکنش ترانس استریفیکاسیون (دمای واکنش (A)، زمان واکنش (B)، نسبت مولی الکل به روغن (C) و ترکیب روغن های گیاهی کلزا و آفتابگردان (D)) به عنوان پارامترهای مستقل در نظر گرفته شدند. مدل پیش بینی شده نشان می دهد که پارامترهای دمای واکنش و نسبت مولی الکل به روغن در سطح 5% معنی دار می باشند در صورتی که پارامترهای زمان واکنش و ترکیب روغن، تأثیر معناداری را بر روی بازده بیودیزه تولیدی ندارند. همچنین درصد خطای به دست آمده از مدلسازی در پیش بینی بازده بیودیزل 0/01% به دست آمد که درصد قابل قبولی می باشد. نتایج حاصل از مدلسازی نشان داد که این مدل توانایی پیش بینی بازده بیودیزل را با ضریب R(2)=0.582 داشته و پارامتر نسبت مولی الکل به روغن، بیشترین تأثیر را بر بازده بیودیزل دارد، به طوری که بیترین بازده در دمای واکنش 45 درجه سلسیوس و در نسبت مولی الکل به روغن 12:1 به دست آمد.

مدلسازی، بیودیزل، ترانس استریفیکاسیون، بازده