محمدتقی گلمکانی - استادیار بخش علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
آرمین قاسمی - دانشجوی کارشناسی ارشد بخش علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
اسماعیل ضیایی - دانشجوی کارشناسی ارشد بخش علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
محمدهادی اسکندری - دانشجوی کارشناسی ارشد بخش علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

روش های مختلف اسخراج اسانس بر نوع و مقدار ترکیبات مؤثره موجود در اسانس و عصاره های گیاهی مؤثر می باشند. هدف از این تحقیق مقایسه ترکیبات شیمیایی، خواص ضد میکروبی و ضد قارچی اسانس برگ به لیمو حاصل از روش استخراج تقطیر با آب و استخراج با مایکروویو بدون حلال می باشد. مواد و روش ها: اسانس برگ به لیمو با دو روش تقطیر با آب و استخراج با مایکروویو بدون حلال استخراج گردید. ترکیبات شیمیایی اسانس حاصل با استفاده از GC/MS تعیین گردید، به منظور بررسی خصوصیات ضد باکتریایی و ضد قارچی اسانس های حاصله، قطر هاله عدم رشد، حداقل غلظت بازدارندگی و حداقل غلظت کشندگی برای 4 باکتری گرم مثبت و 4 باکتری گرم منفی و 9 قارچ مختلف اندازه گیری شد. نتایج حاصل برای خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی با استفاده از نرم افزار SAS9.1.3 در قالب یک طرح کاملاً تصادفی و با استفاده از آزمون دانکن در سطح P≤0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بحث: بر طبق نتایج حاصل از GC/MS، مهمترین ترکیبات در هر روش استخراج شامل جرانیال 25/62، 30/42، نرال 21/79 و 24/15 و لیمونن 11/88 و 10/41 درصد به ترتیب برای اسانس حاصل از تقطیر با آب و استخراج با مایکروویو بدون حلال می باشند. نتای تست های ضد میکروبی و ضد قارچی اختلاف آماری معنی داری در سطح P≤0.05 نشان داد. اسانس استخراج شده به روش مایکروویو بدون حلال خواص ضد میکروبی و ضد قارچی قوی تر از خود نشان داد که علت این امر بیشتر بودن غلظت بیشتر جرانیال و نرال موجود در این اسانس باشد. نتیجه گیری کلی: روش استخراج با مایکروویو بدون حلال به دلیل خواص ضد میکروبی و ضد قارچی قوی تر و حذف هزینه حلال از عملیات استخراج، ن سبت به استخراج با روش معمول تقطیر با آب روش مؤثرتری می باشد.

به لیمو، استخراج با مایکروویو بدون حلال