جعفر جندقی - دکترای حرفه ای پزشکی و MPH
علی کرمانی - فوق لیسانس بهداشت حرفه ای و کارشناس مسئول بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی سمنان
اشرف شعیری - کارشناس بهداشت حرفه ای معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی سمنان

مقدمه و اهمیت موضوع : در میان سایر عوامل زیان آور که در صنایع و معادن موجود است گردو غبار سیلیس معمولا بسیار بحث انگیز بوده، دارای عوارض وخیم تری است و غیر قابل درمان می باشد که می بایست توجه خاصی به منظور پیشگیری از بروز عوارض ناشی از آن و همچنین ارزیابی و کنترل آن در محیطهای کاری صورت پذیرد. هدف از انجام این تحقیق، تعیین مقدار پراکندگی گرد و غبار سیلیس کریستالی در هوای محیط کار و ارزیابی و مقایسه حدود مواجهه کارگران با حدود استاندارد مجاز تعیین شده می باشد.مواد و روش ها: برای نمونه برداری و ارزیابی گردوغبار سیلیس کریستالی پراکنده در محیط کار مطابق روش NIOSH7500 از روش نمونه برداری فردی و برای تجزیه و تعیین کیفی و کمی سیلیس کریستالی در نمونه ها ، از روش پراش اشعه X توسط دستگاه XRD استفاده گردید که در این روش به منظور تعیین میزان مواجهه کارگران با گرد و غبار سیلیس پراکنده در هوا و سیلیس کریستالی ، از معیار ارائه شده توسط ACGIH استفاده شد . نتایج و بحث:حد مجاز پذیرفته شده برای مواجهه با ذرات سیلیس کریستالی از نوع کریستو بالیت0/5 mg/m3 (ذرات قابل تنفس) برای 8 ساعت کار در روز در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه میانگین درصد سیلیس کریستالی تشکیل دهنده گرد و غبار قابل تنفس 6/2% اندازه گیری شده است حد آستانه مجاز با توجه به فرمول ACGIHبصورت زیر است: 5 /m3)/2+2/6=1/1mg/m3) =حد آستانه مجاز لذا میزان گردوغبار سیلیس کریستالی از حد مجاز بیشتر است. نتیجه گیری : به منظور حفظ سلامتی کارگران، انجام اقدامات کنترلی به ویژه روشهای فنی و مهندسی از قبیل تهویه های موضعی و .... امری ضروری و اجتناب ناپذیر می باشد.

گردوغبار- سیلیس کریستالی- حدمجاز- نمونه برداری