هادی خدابنده لوحیدرآباد - دانشجوی ارشد مدیریت HSE، واحد علوم و تحقیقات
یحیی رسول زاده - استادیار مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشگاه علوم پزشکی تبریز
رمضان میرزائی - دانشیار مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
محمد آهنگرزاده رضائی - استادیار میکروبیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز

تماس با بیوآئروسل ها با گستره ی وسیعی از اثرات بهداشتی شامل بیماری های عفونی و واگیر، اثرات سمی حاد، آلرژی و حتی سرطان در ارتباط است ومحیطهای بیمارستانی از این منظر می تواند مشکلات ثانویه ای را برای بیماران و مراجعان ایجاد نمایند. این مطالعه با هدف بررسی نوع و تراکم بیوآئروسل ها در بخش های مختلف بیمارستانی در فصل زمستان انجام گردید.مواد و روش ها:این مطالعه از نوع توصیفی - مقطعی بوده و جمع آوری و آنالیز نمونه ها براساس استاندراد NIOSH-0800 صورت گرفت. نمونه برداری از هوا به کمک ایمپکتور تک مرحله ای و به صورت مداوم فعال با استفاده از پمپ نمونه بردار دبی بالا با گذر حجمی 3/28 لیتر بر دقیقه در مدت زمان 10 دقیقه انجام شد. از محیط های کشت آگار سابرودکستروز و Blood Agar به عنوان بستر جمع آوری بیوآئروسل ها در داخل ایمپکتور استفاده شد. نمونه های جمع آوری شده بلافاصله به آزمایشگاه منتقل شده و بمدت 48 ساعت برای باکتریها و 5 روز برای قارچ ها در انکوباتور قرار گرفتند. سپس نمونه ها شمارش شده و مورد تشخیص قرار گرفتند. در نهایت تراکم بر حسب CFU/m3 تعیین شد.نتایج و بحث:نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که بطور متوسط بخش های نوزادان در بیمارستان فاطمه زهرا(س) و درمانگاه عمومی در بیمارستان عباسی دارای بیشترین بار آلودگی باکتریایی و بخش های اتاق عمل در بیمارستان فاطمه زهرا (س) و رادیولوژی در بیمارستان عباسی دارای کمترین بار آلودگی باکتریایی می باشد.همچنین از لحاظ آلودگی قارچی بخش های اطفال 2 در بیمارستان فاطمه زهرا(س) و جراحی در بیمارستان عباسی دارای بیشترین بار آلودگی و بخش های رادیولوژی در بیمارستان فاطمه زهرا (س) و مراقبت های ویژه(ICU) در بیمارستان عباسی دارای کمترین بار آلودگی می باشند.آلودگی قارچی در تمام بخش های مورد مطالعه در بیمارستان عباسی مشاهده گردید در حالیکه 5 بخش از بیمارستان فاطمه زهرا (س) شامل :درمانگاه تخصصی،آزمایشگاه،زایمان ،رادیولوژی و اورژانس دارای بارآلودگی قارچی بودند.و سایر بخش ها دارای آلودگی جزئی بودند. همچنین بیشترین نوع قارچ های مشاهده شده از جنس های آسپرژیلوس ، پنسیلیوم و کلادوسپوریوم می باشند.نتیجه گیری: در این مطالعه تراکم بیوآئروسل ها در اکثر بخش های بیمارستان های مورد مطالعه،بیشتر از حد پیشنهادی (CFU/m3 30) تشخیص داده شد و بنابراین جهت کاهش میزان مواجهه مراجعان و بیماران بستری با بیوآئروسل ها می بایست اقدامات کنترلی نظیر سیستم تهویه استاندارد طراحی و اجرا گردد

بیوآئروسل، بخش بیمارستانی، نمونه برداری، آلودگی هوا