احمدرضا یاری - عضو هیئت علمی گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قم
محمد صابری بیدگلی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قم.
زینب جوازی - دانشجوی کارشناسی مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قم.
فاطمه حنیفه - دانشجوی کارشناسی مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قم.

مقدمه و اهمیت موضوع: سلامتی انسان برپایه ی کیفیت مناسب آب آشامیدنی است. بسیاری از کشورها به علت کمبود منابع آبی، به منابع آب جایگزین تکیه می کنند. در چنین کشورهایی مصرف آب های بطری شده اقدامی رو به رشد است. اندک تغییری در غلظت ترکیبات آن می تواند اثرات نامطلوبی را به همراه داشته باشد و باعث بیماری های گوناگون شود. لذا پایش مداوم کیفیت آب های بطری شده برای حفظ سلامت عمومی‌الزامی‌است. هدف از این مطالعه، بررسی کیفیت شیمیایی آب های بطری شده در شهر قم در سال1391 بود.مواد و روش ها: جهت انجام تحقیق مورد نظر از 17برند مختلف آب های بطری شده عرضه شده درسطح شهر قم، سه نمونه از سوپرمارکت ها و مراکز توزیع این آب ها تهیه شد. سنجش پارامترهای شیمیایی با توجه به روش های استاندارد خاص سنجش هر ماده ارائه شده در کتاب روش های استاندارد انجام گردید.یافته ها: از نظر آماری اختلاف معنی داری بین میانگین پتاسیم (0001/0>Pvalu)، کلرور (005/0=Pvalu) و نیترات (08/0=Pvalu) بدست آمده با برچسب آب بطری شده درسطح معنی داری 5 درصد مشاهده گردید. میانگین بدست آمده برای پتاسیم و کلرور کمتر و برای نیترات بیشتر از میانگین مشخص شده در برچسب بود. براساس آزمایشات انجام شده، مقدار میانگینTDS، آهن، سولفات، سدیم، کلرور، نیترات و فلوراید درنمونه های مورد آزمایش به ترتیب (8/132±247)، (131/0±125/0)، (37/16±89/20)، (34/42±53/25)، (60±58/17)، (54/2±55/3) و (277/0±344/0) میلی گرم در لیتر و مقدار میانگین سختی کل، سختی کلسیم، سختی منیزیم، در نمونه ها به ترتیب( 75.59±119.29)،( 93/53±05/79)،( 6/32±23/40) میلی گرم در لیتر بر حسب کربنات کلسیم بوده است. نتایج مربوط به بررسی میزان سختی نمونه ها نشان داد که 41 درصد نمونه ها جزو آب های نرم، 24 درصد جزو آب های نیمه سخت و 35 درصد جزو آب های سخت طبقه بندی شدند.نتیجه گیری: براساس بررسی ها، بجز کلرور و پتاسیم میانگین مقادیر تمام پارامترهای اندازه گیری شده بیشتر از میانگین مقادیر برچسب بود. عناصر آنالیزشده در تمام نمونه ها (به جزء مقدار آهن در نمونه 8 و مقدار TDSدرنمونه 15) با استانداردها تطابق داشت. با این وجود پایش مداوم آب های بطری شده به دلیل افزایش روز افزون مصرف این آب ها و تولید برندهای جدید حائز اهمیت است.

آب بطری شده، کیفیت شیمیایی، قم