ادریس بذرافشان - عضو هیت علمی (دانشیار)دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
فردوس کردمصطفی پور - عضو هیت علمی (استادیار)دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
سمیه رهدار - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت زاهدان

مقدمه و اهمیت موضوع: رنگ ها یکی از مهمترین آلاینده های موجود در فاضلاب صنایع نساجی بوده و غالباً سمی، سرطان زا، جهش زا و غیر قابل تجزیه بیولوژیک می باشند. رنگ راکتیو بلک 5 یکی از رنگهای آزو بوده که در حال حاضر نیز در صنایع نساجی کاربرد دارد. این مطالعه با هدف بررسی کارایی خاکستر برگ درخت موز جهت حذف رنگ راکتیوبلک5 از محیط های آبی انجام پذیرفت.مواد و روشها : این مطالعه از نوع تجربی در مقیاس آزمایشگاهی و به صورت ناپیوسته در یک راکتور منقطع بر روی فاضلاب سنتتیک انجام و اثر متغیرهایی نظیر غلظت اولیه رنگ، غلظت خاکستر برگ درخت موز، pH و زمان تماس بر کارایی جذب رنگ بررسی شد. حجم نمونه 192عدد وغلظت رنگ در نمونه های مختلف با استفاده از اسپکتروفتومتر در طول موج 597 نانومتر اندازه گیری شد. در مطالعه حاضر اثر pH روی ظرفیت جذب رنگ راکتیو بلک5 توسط خاکستر برگ درخت موزدر pH های مختلف (12-2) با غلظت اولیه رنگ 50 میلی گرم در لیتر و دوز جاذب 3گرم بر لیتر خاکستر برگ درخت موز به مدت 60 دقیقه بررسی شد.نتایج و بحث pH : بهینه برای هر دو جاذب مقدار 2 بود و حداکثرظرفیت جذب خاکستر برگ درخت موز 3/115 میلی گرم بر گرم بدست آمد. نتایج نشان می دهند داده های تعادلی در استفاده از خاکستر برگ درخت موز در حذف رنگزا از مدل ایزوترم لانگمویر(9864/0R2=) پیروی می کنند. نتیجه گیری : مطالعه حاضر نشان داد که خاکستر برگ درخت موز می توانند بطور مؤثر رنگ راکتیو بلک5 را از محیط های آبی حذف نمایند. درصد حذف رنگ به مقدار جاذب، pH، غلظت اولیه رنگ، زمان تماس و درجه حرارت بستگی داشت.

رنگ راکتیو بلک 5، خاکستربرگ درخت موز، جذب سطحی