نسرین معظمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان دانشگاه تهران
نادره بیگی - دانشجوی کارشناسی ارشد، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان دانشگاه تهران
مهناز رنج پیشه - دانشجوی کارشناسی ارشد، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان دانشگاه تهران

باد با جابه جایی تپه های ماسه ای فرآیند بیابان زایی را تشدید می کند از آن جا که ماسه های روان مزارع، نهرها، قنات ها، خطوط ارتباطی، روستاها وشهرها تهدید می کند بنابراین تثبیت و جلوگیری از پیش رفت آن ها ضروری است یکی از شیوه های کنترل ماسه های روان مالچ پاشی بر سطح آن ها است. مالچ­ها به دو گروه معدنی و آلی تقسیم می شوند. مالچ های نفتی از زیر شاخه های مالچ آلی محسوب می شوند تخریب محیط زیست به وسیله این مالچ نفتی همچنین هزینه های زیاده استفاده از این نوع مالچ ها باعث فعال شدن مراکز علمی و پژوهشی کشوردر زمینه ی تحقیق بر روی تغییر در نوع و شیوه های مالچ پاشی گردیده است. در تحقیق حاضر به معرفی مالچ های رسی-آهکی، پسماند صنایع نیشکر، سنگریزه ای، سرباره های فولاد، کلرید کلسیم و منیزیم، پلی لاتیس و پلی وینیل استات از دیدگاه عملکرد آن ها در تثبیت ماسه های روان و شناخت معایب و مزایا پرداخته شده است. در آخر بهترین نوع مالچ با توجه به توجیه اقتصادی، ماندگاری و سازگاری با طبیعت و عدم آلودگی انتخاب شده است. با توجه به اینکه بعضی از مالچ ها فقط بررسی آزمایشگاهی شده اند اما گروهی از آن ها علاوه بر تحقیقات آزمایشگاهی در محیط نیز بررسی شده اند. با این حال، اما باید به دنبال آن دسته از مالچ هایی باشیم که در شرایط طبیعی هم قابل اجرا باشند. در نهایت به دلیل معایب و مشکلات فراوان که در استفاده از مالچ های نفتی به وجود آمده است پیشنهاد می شود که از مواد ارگانیک سازگارتر با محیط زیست هستند استفاده گردد.

تثبیت؛ فرسایش بادی؛ مناطق خشک؛ مالچ