محمد بهرام زاده - استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر
نرگس علائی بخش - دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

نیاز به زدودن بدن از ناپاکی ها به طور حتم از روزی که بشر پا به زمین نهاد با او بوده و او برای رفع این نیاز راه هایی را آزموده. اگرچه یافته های باستان شناختی در دوران تاریخی دلالت بر استفاده عمومی از گرمابه ها ندارد، لیکن مکان های استحمام و شستشوی بدن چه به عنوان یکضرورت بهداشتی و چه به عنوان یک عمل آئینی تا پایان این دوران کاربرد داشته اند. با گسترش اسلام در سرزمین های مختلف، حمام به عنوانیک بنای مهم معماری در جهان اسلام توسعه یافت. با وجود اینکه حمام محیطی نسبتا بسته است و ارتباط کمی با شرایط اقلیمی و پیرامون خود دارد، با بررسی معماری حمام ها در اقلیم های مختلف تفاوت هایی در ساختار و معماری آنها مشاهده می گردد. در این پژوهش با انجام مطالعات کتابخانه ای و در بعضی نمونه ها حضور در محل به بررسی تفاوت های کالبدی و تزییناتی در اقلیم سرد و اقلیم گرم ایران پرداخته شده است.

گرمابه، اقلیم سرد، اقلیم گرم، ساختار، تزیینات