مریم نوری - دانشجوی دکتری علوم باغبانی دانشگاه تبریز
کلثوم رضایی - دانشجوی دکتری زراعت و اصلاح نبات دانشگاه ایلام

ذخایر و گنجینه های ژنتیکی گیاهی و جانوری بزرگترین ثروت ملی هر کشوری محسوب می شود و یکی از موارد مطرح شده در کشاورزی پایدار حفاظت از منابع ژنتیکی در جهت افزایش تنوع می باشد. در فلات پهناور ایران، علاوه بر سابقه طولانی و ریشه تاریخی و فرهنگی در مصرف گیاهان دارویی به خاطر داشتن آب و هوا، خاک و شرایط اقلیمی متفاوت جایگاه گیاهان دارویی در کشور ممتازه گردیده است. با توجه به معلوم شدن آثار زیان بار داروهای شیمیایی که سبب گرایش مجدد افراد به گیاهان دارویی گردیده و این نکته که توسل به گیاهان دارویی همواره در طول تاریخ یکی از روش های موثر درمان بوده است لذا شناخت هر چه بیشتر گیاهان دارویی هر منطقه ضروری به نظر می رسد در این رهگذر و در میان خانواده گیاهان ایران، گون ها جایگاه ویژه ای دارند که از 8000 گونه گیاهی نام برده شده در فلات ایران، بیشترین تعداد گونه، متعلق به جنس آتسراگالوس (گون) است. بنابراین گون ها بزرگترین تیره یا خانواده گیاهان ایران هستند. گون گیاهی خاردار چند ساله، درختچه ای از تیره لگومینوز است که در ترکیب پوشش گیاهی حوضه های آبخیز می توان آن را لشکر مخلص حفاظت خاک به حساب آورد که ضمن پناه دادن گیاهان خوشخوراک و حفظ بقای آنها یا ریشه عمیق خود به شرایط سخت آکولوژیکی مقاوم در نفوذپذیری خاک موثر است. از زمان های گذشته مردم روستاهای کشور بطور سنتی از گون کتیرا بهره بردای نموده اند و بدین طریق ضمن ایجاد اشتغال مولد، در صادرات مواد غیرنفتی به اقتصاد کشور و تولید درآمد ناخالص ملی کمک نموده اند.

گیاهان دارویی، گون، کتیرا، قرق مراتع، کشاورزی پایدار، ایلام