مجید رستمی - استادیار گروه زراعت دانشگاه ملایر
راحیل گلفام - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی دانشگاه ملایر
زهرا جولایی - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی دانشگاه ملایر

زعفران (Crocus sativus L) به عنوان گرانترین محصول کشاورزی و دارویی جهان، غنی از کارتنوئیدهایی است که اثرات ضد سرطانی و ضد توموری آن شناخته شده است. این گیاه دارای متابولیت های ثانویه فراوانی است کمه از با ارزش ترین آنها از نظر اقتصادی می توان به کروسین، سافرانال و پیکروکروسین اشاره کرد. کارتنوئید کروسین عامل ایجاد رنگ، سافرانال عامل ایجاد عطر و متروزید تلخ پیکروکروسین عامل طعم در زعفران است. هدف از انجام این آزمایش تعیین بهترین حالت و شرایط نگهداری زعفران برای بیشترین ماندگاری رنگ و عطر زعفران است. گل های زعفران از مرعه دانشگاه ملایر جمع آوری شده و پس از جداسازی و خشک کردن کلاله آن را به سه حالت کلاله سالم، کلاله پودر شده و کلاله محلول در آب در دو دمای اتاق و یخچالی برای مدت سه ماه نگهداری شدند. بر اساس نتایج بدست آمده بیشترین میزان کروسین در شرایطی مشاهده شد که کلاله زعفران به صورت سالم در یخچالی نگهداری شد و کمترین میزان کروسین در تیماری مشاهده شد که کلاله به صورت محلول در دمای اتاق نگهداری شد. مشابه این نتایج نیز برای سافرانال مشاهده شد با این حال اختلاف بین حداکثر و احداقل میزان سافرانال موجود در تیمارها در مقایسه با حداقل و حداکثر میزان کروسین موجود در تیمار ها بسیار کمتر بود. بر اساس نتایج بدست آمده بهترین شرایط برای حفظ رنگ و عطر کلاله زعفران نگهداری آن به صورت سالم و خرد نشده و در دمای یخچال می باشد.

دوره نگهداری، سافرانال، کروسین، کیفیت، گیاهان دارویی