شهناز محمدعلی زاده - دانشجوی کارشناسی اصلاح، نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد
ناصر محب علی پور - استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ض
بهرام علیزاده - استادیار و عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات نهال و بذر کرج

بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) گیاهی چند ساله و متعلق به خانواده نعناعیان و غنی از اسانس های روغنی است که برای اهداف مختلف دارویی، بهداشتی و خوراکی مورد استفاد قرار می گیرد. مطالعه حاضر به منظور تعیین مناسب ترین غلظت تنظیم کننده های رشد اکسین و سایتوکینین و مشخص نمودن بهترین غلظت برای بدست آوردن بیشترین بازده در تولید گیاهچه های درون شیشه از از ریزنمونه های گره شاخساره گیاه بادرنجبویه در محیط کشت پایه ms انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در پایه طرح کاملا تصادفی که فاکتور اول BAP (صفر ، یک، دو و سه میلی گرم در لیتر) فاکتور دوم IAA (صفر، یک، دو، سه و چهار میلی گرم در لیتر) بود در سه تکرار در آزمایشگاه کشت بافت و بیوتکنولوژی دانشگاه ازاد اسلامی واحد میانه انجام گرفت. نتایج حاصل نشان داد که غلظت های مختلف IAA, BAP و اثر متقابل آنها روی اغلب صفات مورد بررسی معنی دار بود معنی دار بودن غلظت های مختلف IAA, BAP و اثر متقابل آنها نشان دهنده واکنش متفاوت گیاه بادرنجبویه به غلظت های مختلف IAA و BAP در کشت درون شیشه ای است. همچنین نتایج حاکی از آن است که افزایش مقدار BAP تا دو میلی گرم در لیتر منجر به افزایش شاخص کلروفیل همچنین با افزایش IAA موجب کاهش تعداد شاخساره و افزایش طول بلندترین شاخساره نسبت به شاهد شد. نتایج به دست آمده از تجزیه واریانس حاکی از آن است که در اثر غلظت های مختلف BAP شاخص کلروفیل و وزن خشک در سطح احتمال 0/1 معنی دار بود و نیز با وجود اثرات متقابل بین غلظت های مختلف تنظیم کننده های رشد BAP با IAA بر روی طول شاخساره در سطح احتمال 0/1 و همچنین تعداد شاخساره وزن تر و غلظت سیترال در سطح احتمال 0/5 معنی دار بود.

گیاهان دارویی، بادرنجبویه، تنظیم کننده های رشد، شاخص کلروفیل، BAPو IAA