بهروز خلیل طهماسبی - دانشجوی کارشناسی ارشد شناسایی و مبارزه با علفهای هرز دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
سعید مودی - استادیار گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
قربانعلی اسدی - استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
مریم رحیم پور - دانشجوی کارشناسی تولیدات گیاهی دانشکده کشاورزی داراب دانشگاه شیراز

تلخه Acroptilon repens L.) علف هرز چند ساله از خانواده کاسنی است که در صورت مناسب بودن شرایط بهعلف هرز غالب مزارع تبدیل می شود. به نظر می رسد مگس بذرخوار تلخهUrophora xanthippe (Dipt.:Tephritidae)از عوامل موثر در کاهش گسترش علف هرز تلخه از طریق تخریب بذور آن باشد. از این رو دو آزمایش جداگانه در زمستان و پاییز 1390 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام گرفت. ازمایش اول برای تعیین دامنه میزبانی و آزمایش دوم برای تعیین ترجیح غذایی که در پنج تیمار در پنج تکرار انجام شد. گیاهان انتخاب شده شاملتلخه، گلرنگ، خارمریم، گلرنگ وحشی و همیشه بهار بودند. گیاهان فوق در گلدان کشت و در مرحله قبل از گلدهی به داخل قفسهای توری جداگانه منتقل و در مرحله گلدهی تعداد شش جفت مگس نر و ماده رها سازی شدند. انالیز داده ها با نرم افزارspss انجام شد. نتایج بررسی دامنه میزبانی نشان داد هیچ کدام از گیاهان به جز تلخه میزبان مگس بذر خوار نبودند. بین تعداد بذور تیمار تلخه در مقایسه با شاهد اختلاف معنی داری(p<0/001 وجود داشت. به طوری که حمله مگس بذر خوار باعث کاهش 83 درصد بذر تلخه شد.. لذا با توجه به محدود بودن دامنه میزبانی و اثر بر کاهش تولید بذر بنظر می رسد بتوان از توان کنترلی این حشره در کنترل بیولوژیک تلخه در قالب کنترل تلفیقی استفاده نمود

دامنه میزبانی، علف هرز تلخه، مگس بذرخوار