مامند ابراهیمیان - دانشجوی کارناسی ارشد تولید محصولات باغی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد
حسن محمودزاده - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی ارومیه

سرمای دیررس بهاره یا هر عامل دیگری که به نحوی شاخه های رشد کرده از جوانه های اولیه را از بین ببرد، در اکثر ارقام تجاری انگور سبب کاهش کیفیت محصولات خواهد شد. رشد شاخه ها پس از نابودی شاخه های اولیه از جوانه های جانبی در انگور ا نجام خواهد شد. ا ین آزمایش در سال 1391 در ایستگاه تحقیقات باغبانی کهریز وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی انجام شد. در فرودین ماه پایه های مرغوب و مناسب و سالم انگور تجاری شامل ارقام ریش بابا، سفید بی دانه، لعل قرمز، قزل اوزوم انتخاب و علامت گذاری شد. آزمایش در کلکسیون ارقام ایستگاه روی تاک های 15 ساله با رشد یکسان با سیستم تربیت ایستاده (کوردون یک طبقه) اجرا شد. این آزمایش با مجموع تیمارها شامل چهار نوع رقم تجاری مذکور (فاکتور (A(1)- A(4) و هشت سطح نگهداری جوانه ها از عدم سربرداری تا سربرداری جوانه ی هفتم، جهت رشد شاخه های شانوی فاکتور ((B(1)-B(8) و 3 تکرار (هر تکرار شامل یک بوته) صورت گرفت. در انتهای آزمایش از میوه های با رسیدگی یکنواخت نمونه برداری گردید و مواد جامد قابل حل، درصد اسید قابل نیتراسیون و PH میوه ها اندازه گیری و با نرم افزار MSTATC مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که نوع رقم به تنهای بر هیچکدام از صفات کیفی تأثیر معنی داری نداشت در حالی که روش هرس یا سربرداری جوانه های جانبی در بین سطوح تیمار تفاوت معنی داری نشان داد. مواد جامد محلول (TSS) تیمار B1 با بقیه ی تیمارها تفاوت معنی داری در سطح 0/01 درصد نشان داد. بررسی درصد اسید قابل تیتراسیون (TA) در بین تیمارهای سربرداری جوانه های جانبی نشان داد که تیمار B1 تفاوت معنی داری (در سطح 0/01) با بقیه ی تیمارها داشت در حالی تفاوت معنی داری از لحاظ نوع رقم مشاهده نشد. میزان PH میوه ها نیز در تیمار B1 با دیگر تیمارها در سطح 1 درصد تفاوت معنی دار نشان داد. از نتایج چنین می توان نتیجه گیری کرد که در کل سربرداری از بالای جوانه ی اول و دوم و بویژه جوانه ی اول در بهبود خصوصیات کیفی میوه ی انگور تأثیر بسزایی داشته و هرس انگور با حتساب حفظ جوانه های جانبی اولیه توصیه می گردد.

سرمازدگی، زمستانه، ارقام تجاری، انگور، TA, TSS، جوانه های جانبی