جعفر حیدری - دانشجوی دکتری مهندسی صنایع دانشگاه تربیت مدرس
سیدکمال چهارسوقی - دانشیار مهندسی صنایع دانشگاه تربیت مدرس

امروزه زنجیره تامین مفهومی کاملا شناخته شده در صنایع مختلف تولیدی و خدماتی است. به منظور پاسخگویی هرچه بهتر به نیاز مشتریان، ضروری است کلیه عناصر و اجزای درگیر در چرخه تامین، تولید و توزیع محصول یا خدمت به شیوه‌ای موثر با یکدیگر در ارتباط بوده و مکانیزم‌های مناسبی را به منظور کاهش هزینه‌ها و در عین حال افزایش کیفیت محصول ارایه شده به مشتریان, بکار برند. صنعت انیمشن از جمله صنایعی است که مشخصه‌های منحصربفرد و بسیار خاص، آن را از سایر صنایع تا حدود زیادی متمایز نموده است. مشخصه‌هایی همچون: بازار وسیع، نیازمندی‌های خاص مخاطبان، حساسیت موجود بر روی مخاطبان که عمدتاً کودکان و نوجوانان هستند، نقش فرهنگ‌سازی انیمیشن، محدودیت‌های قانونی و ... از جمله فاکتورهای منحصربفردی است که این صنعت را از سایر صنایع متمایز می‌نماید. علاوه بر این، هزینه‌های بالای ایجاد محصول در زنجیره تامین انیمیشن، این زنجیره را شدیداً نیازمند همکاری، هماهنگی و ارتباط متقابل بین اجزای زنجیره نموده است. در این مقاله در اولین مرحله مدل زنجیره تامین انیمیشن در ایران شناسایی شده و در مرحله دوم با توجه به مفاهیم بنیادی زنجیره تامین و شناخت فرآیندهای اصلی صنعت انیمیشن، آسیب‌شناسی این زنجیره تامین انجام شده است. نتایج حاصل نشان داده است که مدل زنجیره تامین انیمیشن ایران یک مدل شبکه‌ای است که در سطح سوم خود دارای یک بازار انحصاری برای تولید‌کنندگان انیمیشن است. از دیدگاه آسیب‌شناسی، علاوه بر مشکلات ساختاری شناسایی شده در زنجیره تامین انیمیشین ایران، عدم یکپارچگی و ناهماهنگی بین اجزای زنجیره، منجر به ناکارایی، برآورده نشدن نیازهای مخاطبان و در نتیجه صرف هزینه‌های بسیار بدون اثربخشی لازم شده است. هریک از آسیب‌های شناسایی شده می‌تواند به عنوان پیشنهادی به منظور بهبود این زنجیره تامین به‌کار گرفته شود.

ساختار زنجیره تامین؛ صنعت انیمیشن؛ همکاری؛عارضه‌یابی