حسین کریمی آشتیانی - مرکز نظام ایمنی کشور
محسن کریمی آشتیانی
محمدرضا کاردان
اسد باباخانی

کاربرد روزافزون پرتوها و مواد پرتوزا (کلاس 7 مواد خطرناک) در رشته‌های مختلف صنایع، پزشکی، کشاورزی، آموزش و پژوهش، امری مفید، اجتناب‌ناپذیر و در برخی موارد منحصر به فرد است. با این حال عدم رعایت نکات ایمنی به هنگام کار و در هنگام حوادث می‌توانند آثار جبران‌ناپذیر بیولوژیکی و زیست‌محیطی برای افراد جامعه و نسل‌های آینده ایجاد نمایند. پیچیدگی حوزه‌‌ی مدیریت بحران شهری و حساسیت بالای مخاطرات غیرطبیعی، سبب گردیده است تا طیف گسترده‌یی از این فعالیت‌ها و تجربیات، متوجه بهبود تصمیم‌گیری‌های مربوط به مدیریت بحران در شهرها گردد. علی‌رغم برنامه‌‌ریزی‌ها و تحقیقات صورت گرفته در خصوص حوادث و سوانح طبیعی همچون زلزله و سیل؛ و ارزیابی خطر آن در کشور و شهر تهران، خطرات و حوادث انسان‌ساخت، کمتر مورد توجه و ارزیابی قرار گرفته است و درخصوص رویدادهای پرتوی نیز به طبع آن و با توجه به ویژگی‌های فنی و تکنولوژی و محدودیت‌های خاص کمتر مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است. این تحقیق نیز با درک نیاز فوق در شهر تهران، با استفاده از ابزار GIS، ضمن جانمایی مراکز کار با پرتو، پراکندگی و تجمع این مراکز را در شهر تهران مشخص نموده و با توجه به ماهیت فعالیت و ریسک آنها، مناطق شهر تهران را برای شدیدترین سوانح پرتوی احتمالی، رتبه‌بندی خطر نموده است؛ تا بر این اساس، نواحی پرخطر از دیدگاه پرتوی مشخص گشته؛ پاسخگران اولیه و نیروهای امدادی، آموزش‌های لازم در این زمینه را متناسب با این پهنه‌بندی خطر، فرا گرفته و مدیران شهری، آمادگی لازم را جهت پاسخ به چنین حوادثی داشته باشند و بر این اساس قسمتی از مراحل پیشگیری و آمادگی مدیریت بحران در رویدادهای پرتوی به اجرا درآید.

خطر پرتوی، GIS، مدیریت شهری، مدیریت بحران