لیلی آرزومندی - دانشجوی دکتری اقلیم شناسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
فاطمه تیرگرفاخری - دانشجوی دکتری اقلیم شناسی دانشگاه خورازمی، تهران، ایران

گردش جو به عنوان یک عامل بلافصل در تعیین شرایط اقلیمی هر منطقه نقش مهمی ایفا می کند. ایران از جمله مناطقی است که شاهد رفتار ناهنجار و بی قاعده ی بارش است. بارش های ابر سنگین اغلب بر روی قلمروهای کوچک رخ می دهند. با این حال ممکن است این رویدادها درون سامانه های بزرگ مقیاسی لانه کرده باشند. و همچنین انرژی و رطوبت شان را از منطقه دوردست دریافت کنند. در این پژوهش با استفاده از نقشه های سطح دریا، نقشه های ژئوپتانسیل 850 و 700 و امگای سطح 850 و 700 مپ و نقشه آب قابل بارش، بارش روز یازدهم نوامبر 1996 تحلیل سینوپتیک شده است. نتایج نشان داد که در نقشه تراز متوسط دریا، از روز قبل از اوج بارش، پرفشاری در غرب دریای سیاه قرار دارد و کم فشاری در شرق ایران- پاکستان مستقر است. در زوز بارش سنگین، زبانههای ادغامی پرفشار و کم فشار منطقه پژوهش را فراگرفته و در نقشه تراز 850 مپ روز اوج بارش، ناوه ای بر کرانه جنوبی خزر قرار گرفته و کم ارتفاعی در شرق ایران قرار دارد و به واسطه آن فرارفت های شمال شرقی تا شمالی به منطقه پژوهش صورت می گیرد و در نقشه تراز 700 مپ، از دو روز قبل تا روز اوج بارش، پرارتفاع جنب حاره ای در شمال غرب آفریقا قرار دارد. ناوه ای با محور شمالی- جنوبی از غرب روسیه تامدیترانه کشیده شده است که با حرکت ناوه به سمت ک رانه جنوبی خزر و تقویت پشته غرب آن سبب ایجاد جریان های شمال غربی در منطقه پژوهش و ایجاد بارش سنگین در این قسمت شده است.

بارش سنگین، تحلیل سینوپتیکی، مازندران، پرفشار دریای سیاه، ناوه