سعید غنی دل قهرمانلو - دانشجوی کارشناسی ارشد، تحقیقات آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد عجب شیر، ایران
بهاره عزیزی نژاد - استادیار، دکتری، گروه علوم تربیتی گرایش مدیریت آموزشی، دانشگاه پیام نور جمهوری اسلامی ایران
محمدعلی مجلل چوبقلو - استادیار و عضو هیئت علمی گروه علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب
الهام اسماعیلی - کارشناسی ارش آموزش ابتدایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

ارتباطات میان فرهنگی هنگامی ظهور می کند که مردمانی با فرهنگ یا پاره فرهنگ های هویتی متفاوت به ارتباط میان خود بپردازند (Jandt,1995,P408). در این میان، فرد هنگامی نیازمند آگاهی از راز و رمزهای ارتباطات م یان فرهنگی می شود که در یک حس فرهنگی خود را متمایز ازدیگران ببیند (Jandt,1995,P7). و ضمناً در تلاش باشد که به مشاهبت معنی در فراگرد ارتباط دست یابد. ارتباط میان قوم ها، نمونه ای از چنین ارتباطی است. ایران از کشورهاییاست که تنوع اقوام در آن مشهود و بارز است. اصولاً این دیدگاه مطرح است که بر اساس شواهد تاریخی، در طول پنج هزار سال گذشته، ایران هیچ گاه مسکن قوم واحدی نبوده است، بلکه همیشه اقوام گوناگونی در کنار هم در این سرزمین زندگی می کرده اند. قوم یکی از انواع اساسی پاره فرهنگ ها محسوب می شود (که در ارتباطات میان فرهنگی اصطلاح پاره فرهنگ به هیچ وجه مناسب نیست). قوم مشابه نژاد است، با این تفاوت که قوم در طی زمان تغییر می کند، درحالی که نژاد تقریباً ثابت است. گ روه های قومی براساس مشخصه هایی همچون دین، زبان و ویژگی های جسمی از یکدیگر متمایز می شوند (Jandt, 1995, P12). در حال حاضر تفکر دوگانه پندار بر فلسفه علوم اجتماعی سایه افکنده است؛ یعنی، سوال ها به گونه ای مطرح می شوند که عبارات (یا این)، (یا آن) در برابر هم قرار می گیرند و ناگزیر یکی از آنها صحیح انگاشته می شود. بارها م شاهده کرده ایم موضوعاتی که به گونه ای رقابتی، به صورت مانعه الجمع در نظر گرفته شده اند، لزوماً جایگزین های متضادی نبوده اند؛ این موارد که پاسخ های کامل به نظر می رسند تنها یک سوی قضیه و بخشی از حقیقت را دربردارند و برای تکمیل خود به سویه دیگر قضیه، یعنی سمت مخالف انگاشته شده نیازمنداند. به هیمن ترتیب پرسش هایی که ما را در برابر یک انتخاب از میان دو امکان قرار می دهد بیشتر از پاسخ به بازنگری احتیاج دارند. تحلیل های ما شکل دیالکتیکی تفکر را به کار بسته اند. در رهیافت دیالکتیکی، تفاوتها به گونه ای مطلق دریافت نمی گردند و روابط آنها از نوع آنتاگونیستی مفرط نیست. در حقیقت، درنظرگاه دیالکتیکی، آلرناتیوها، ضمن رقابت صادقانه برابر یکدیگر، صرفاً به ظاهر، حکم یک (دیگر) تمام عیار را دارند. آنها در واقع عمیقاً به هم متصل اند و تقابل آنها آشکار می کند که چگونه این تفاوت ها را باید تفسیر کرد از مرز آنها عبور کرد (عبور کردن نه به معنای پاک کردن صورت مسئله، بلکه به مثابه قرار دادن آنها داخل یک چهارچوب بزرگتر) رقابت جایگزین هائی که در گام اول نفی هر نوع امکانی دیگر را متبادر می کردند. هم اکنون می توانند با نظر گاهی فراختر جایگزین شود که ارزش جایگاه های اولیه را میشناسد ولی از آنها فراتر میرود (بریان، 1383، 315-316).

آموزش چندفرهنگی، مطالعات تطبیقی، تک فرهنگی، تقابل، سازش