مجتبی تیموری حمزه کلایی - کارشناس ، شرکت برق منطقه ای مازندران و گلستان
فاطمه تیموری حمزه کلایی - کارشناس ارشد، شرکت آب منطقه ای مازندران
سید اسماعیل نقیبی - کارشناس ارشد، شرکت برق منطقه ای مازندران و گلستان
رزم آرا ذاکری فر - کارشناس ارشد، شرکت برق منطقه ای مازندران و گلستان

تولید همزمان برق و حرارت یا به اختصار تولید همزمان (CHP) عبارت است از تولید همزمان و توام ترمودینامیکی دو یا چند شکل انرژی از یک منبع ساده اولیه . معمولاً در مولدهای قدرت امروزی، از سوزاندن سوخت های فسیلی و حرارتی حاصله برای تولید قدرت محوری و سپس تبدیل آن به انرژی الکتریسیته استفاده می شود. متداولترین این سامانه ها نیروگاه های عظیم برق می باشند. در نیروگاه های حرارتی که سهم عمده ای در تامین نیاز الکتریسیته جوامع مختلف دارند به طور متوسط تنها یک سوم انرژی سوخت ورودی به انرژی مفید الکتریسیته تبدیل می شود. در کشور ایران بازده معمول نیروگاه های حرارتی چیزی در حدود 34% است. در این نیروگاه ها مقدار زیادی انرژی حرارتی از طرق مختلف مانند کندانسور، دیگ بخار، برج خنک کن، پمپ ها و سامانه لوله کشی موجود در تاسیسات و... به هدر می رود. از این گذشته در شبکه های انتقال برق نیز در کشور ما انرژی الکتریسیته تولیدی تلف می شود که اگر تولید برق در محل مصرف آن انجام شود، عملاً این مقدار اتلاف وجود نخواهد داشت. استفاده هر چه بیشتر از گرمای آزاد شده در حن فرایند احتراق سوخت باعث افزایش بازده انرژی، کاهش مصرف سوخت و در نتیجه کاهش هزینه های مربوط به تامین انرژی اولیه می گردد. از حرارت اتلافی بازیافت شده از این سامانه ها می توان برای مصارف گرمایشی، سرمایشی و بسیاری از فرایندهای صنعتی استفاده نمود. تولید همزمان برق و حرارت، می تواند علاوه بر افزایش بازده و کاهش مصرف سوخت، باعث کاهش انتشار گازهای آلاینده و گلخانه ای شود. در CHP از انرژی حرارتی تولید شده در فرایند تولید قدرت به عنوان منبع انرژی استفاده می شود. مصرف کنندگانی که به مقدار انرژی حرارتی زیادی در طول روز نیاز دارند مانند صنایع تولیدی، بیمارستان ها، ساختمان ها و دفاتر بزرگ، خشکشویی ها و غیر از آنها می توانند برای کاهش هزینه های خود به نحو مطلوبی از CHP بهره ببرند.

تولید همزمان، بازده، سرمایه گذاری