سعید قریب بلوک - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان.ایران
سیده مریم شاکری - کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان.ایران

گیاهان داروئی فراوانی در کشور ما می رویند که بسیاری از آنها از جمله نعناع فلفلی و بادرنجبویه دارای طی وسیعی از خواص داروئی می باشند. استفاده از گیاهان به عنوان دارو از زمان های خیلی دور در معالجه انسان و دام مرسوم بوده است. در حال حاضر حدود یک سوم داروهای مورد استفاده دارای منشاء گیاهی می باشند بنابراین بررسی و تحقیق برای افزایش عملکرد و مواد موثره گیاهان دارویی لازم و ضروری به نظر می رسد و باعث بهره وری بیشتر و افزایش عملکرد در واحد سطح می شود. لذا این پژوهش با انجام تیمارهای متعدد از غلظت های مختلف اتیل متیل سولفانات روی شاخه های دو گیاه دارویی نعناع فلفلی و بادرنجبویه در مزرعه با غلظت های % 0/0 (به عنوان شاهد)،0/005 0/0 و 0/01 0/0 و 0/05 0/0 از EMS و مدت زمان های مختلف ( 24 و 48 ساعت) انجام پذیرفت. پس از اعمال موتاژن در مزرعه به مدت دو ماه از بوته های تحت تیمار مراقبت به عمل آمد. در این مدت هر 10 روز یکبار خصوصیاتی همچون متوسط طول برگ، طول ساقه، تعداد برگ و تعداد جوانه مورد ارزیابی قرار گرفت که پاسخ معنی داری را در سطح 5 درصد برای تعداد برگ و تعداد جوانه در گیاه بادرنجبویه و در گیاه نعناع فلفلی فاکتورهایی مثل طول ساقه و تعداد ریشه رونده جانبی در سطح 1% پاسخ معنی داری را نشان دادند. این آزمایش نشان داد که استفاده از مواد جهش زا نقشی در تغییر مرفولوژیک این گیاهان دارویی دارد. بهترین نتیجه نیز از تیمار EMS با غلظت 0/01 % به دست آمد.

اتیل متیل سولفانات، بادرنجبویه (Melissa officinalis)،خصوصیات مرفولوژیک، نعناع فلفلی (Mentha piperita)،موتاژن