جواد حاجی علیزاده - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فرهنگیان، تبریز
اصغر رشیدی ابراهیم حصاری - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی
نوبخت سبحانی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری
توحید ولی زاده - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

امروزه گردشگری می تواند ساختار اقتصادی جوامع را تحت تأثیر قرار داده و علاوه بر ایجاد درآمد، از طریق تنوع بخشی به ساختار اقتصادی مراکز روستایی ایجاد اشتغال نماید. مدیریت صحیح و توسعه گردشگری، ارزیابی و سودجویی بهینه از قابلیت ها و پتانسیل های آن می تواند دستیابی به توسعه اقتصادی روستا را تسهیل نموده و آثار مستقیم و غیرمستقیم خود را در برنامه ریزی یکپارچه ناحیه ای بروز دهد. این مقاله با بررسی و ارزیابی قابلیت ها و پتانسیل های گردشگری روستاهای بناجوی شمالی شهرستان بناب و بررسی نقش گردشگری در تحول و توسعه اقتصاد این روستاها صورت گرفته است. نوع تحقیق در این پژوهش از نوع تحلیلی - توصیفی می باشد. در جمع آوری اطلاعات از مطالعات میدانی و کتابخانه ای استفاده شده و در نهایت برای تجزیه و تحلیل عوامل داخلی و خارجی حاکم بر گردشگری و ساختار اقتصادی موجود روستاهای مورد مطالعه از مدل سوات استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که نقاط قوت ها موجود در گردشگری روستاهای بناجوی شمالی شهرستان بناب با مجموع ارزش نهایی 3/7 در راستای تنوع بخشی و ارتقاء شرایط اقتصادی این روستاها بر نقاط ضعف غلبه دارد. همچنین فرصت های فراروی توسعه اقتصادی از طریق توسعه گردشگری در روستاهای تحت مطالعه با مجموع ارزش نهایی 3/59 بر تهدیدها و چالش های حاکم بر منطقه غلبه دارد. بنابراین می توان با اتخاذ استراتژی نوع رقابتی / تهاجمی (SO) در روستای صور با رویکرد برنامه ریزی دقیق و علمی ضمن ایجاد پویایی در ساختارهای مختلف به تثبیت جمعیت و ارتقاء شرایط اقتصادی در روستاهای بناجوی شمالی یاری رسانده و از طریق توسعه پایدار گردشگری در این روستاها به توسعه اقتصادی ناحیه ای اقدام نمود.

گردشگری روستایی، توسعه اقتصادی، توسعه ناحیه ای، مدل سوات، روستاهای بناجوی شمالی شهرستان بناب