عالمه قایدی - کارشناس ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی قزوین
مهرداد متین - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب

معماری بومی نه تنها طراحی سازگار با محیط زیست و توجه به مسائل اقلیمی است، بلکه مفهوم پایداری از لحاظ اجتماعی و فرهنگی را با خود به همراه دارد. تجلی ایدئولوژی و فرهنگ و حفظ پایه و اساس آن، نقش مهمی در انقلاب فرهنگی ایفا داشته است. همه رفتارهای ا نسانی و مصنوعات آن تحت تأثیر مسائل فرهنگی قرار می گیرند. تأثیر شناخت مستقیم فرهنگ و آداب و رسوم اقشار مختلف جوامع بر فرم و کالبد معماری آن مناطق، می تواند عامل مؤثری در شناخت ارزش های رواج یافته بین مردم باشد. معماری بومی استان بوشهر، از لحاظ ساختاری بر مبنای معماری اقلیمی، همواره قابل توجه معماران و گردشگران داخلی و خارجی بوده است. در این مقاله هدف بررسی معماری مسکونی بومی بوشهر، با توجه به گونه شناسی غالب در آن منطقه است. توجه به مقررات ساخت ساز محلی با هدف حفاظت از ارزش های طبیعی و هویت معماری و نگرش حساس برخی از معماران در مورد حفظ هویت معماری را می توان جنبه هایی در راستای توسعه معماری منطقه در نظر گرفت. بررسی بوم شناسی برگرفه از گونه شناسی بیوفیزیکی و ارتباط پایداری فرهنگی و اقتصادی در این شهر از مسائل مهم می باشد. علاوه بر جنبه های سنتی مسکن، تأثیرات جهانی شدن و دیگر تأثیرات آن بر اقتصاد، مشکلات زیست محیطی، شهرنشینی سریع و مقیاس بی سابقه ای از مشکلات مسکن در قرن حاضر، نیاز به یک فوریت جدی برای مطالعه معماری بومی با مفهوم پایداری به خصوص در مقیاس مسکن را می طلبد. معماری بومی در گذشته، محیط ساخته شده ای بوده است که نیازهای مردم را بدون ضربه زدن به محیط ایجاد می کرده است. امروزه، تحقیقات مربوط به پایداری، می بایستی علاوه بر بررسی مسائل اقلیمی، متمرکز بر بیان مسائل فرهنگی، شکل گیری هویت، تفاوت های محلی و تغییر مکان نیز باشد.

بوشهر، معماری بومی، پایداری اجتماعی، هویت، فرهنگ