محمد مجتبی کامل منش - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
ساسان قاسمی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
محمد رضا بی همتا - عضو هیات علمی دانشگاه تهران
آنیتا نماینده - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز

به منظور بررسی توارث پذیری و نحوه عمل ژن یا ژن های دخیل در مقاومت به ویروس موزائیک معمولی لوبیا ،(Bean common mosaic virus) ، چهار تلاقی بین ژنوتیپ های مختلف لوبیا قرمز با درجه های متفاوت مقاومت نسبت به BCMV انجام شد و نتاج نسل اول (F1) جهت تولید نسل دوم (F2) خودبارور شدند . همچنین برای تو لید نتاج بک کراس، بوته های نسل اول (F1) با هر یک از والدین تلاقی داده شد سپس تمام نسل های پایه (،F1 ،P2 ،P1 ، BC1 ،F2 و BC2) برای هر یک از تلاقی ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در شرایط گلخانه کشت گردیدند. عمل آلوده سازی در مرحله 2 برگی و نمونه برداری جهت آزمون الایزا (Enzyme Linked Immunosorbent Assay) (ELISA) ا 3 هفته پس از آلودگی انجام گردید. نتایج تجزیه میانگین نسل ها و تجزیه واریانس نسل ها نشان داد که اجزا افزایشی و اپیستازی ([i]و [l]) نقش مهمی در صفت مقاومت به BCMV دارند . معنی دار شدن اثرات اپیستازی و تخمین ژن های در حال تفرق در والدین نشان داد که بیش از یک ژن در کنترل این صفت در این تلاقی ها دخالت دارد . همچنین متوسط وارثت پذیری عمومی و خصوصی روی تلاقی ها به ترتیب 77 و 64 درصد تخمین زده شد که این مطلب نیز اهمیت اثر افزایشی و مؤثر بودن عمل گزینش در پروژه های اصلاحی در رابطه با این صفت را تأیید می کند.

لوبیا، ویروس موزائیک معمولی لوبیا و تجزیه میانگین نسل ها