معصومه محمدزاده - عضو باشگاه پژوهشگران جوان و دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
علی خورگامی - استاد یار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
امیر حسین شیرانی راد - استادیار پژوهش موسسه تحقیقات و تهیه اصلاح و نهال بذر کرج
همایون چگنی - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور گرمسار

آزمایش در سال زراعی 86-1385 در 55 کیلومتری خرم آباد انجام شد . طرح آزمایشی از نوع طرح کرتهای یک بارخردشده (اسپلیت پلات) در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجراء گردید . فاکتور اصلی آبیاری تکمیلی با 5 سطح شامل شاهد یا بدون آبیاری ، آبیاری تکمیلی در مرحله شروع ساقه دهی )، مرحله تکمه دهی ، مرحله 50 درصد گل دهی و مرحله پر شدن دانه و فاکتور فرعی آرایش کاشت در سه سطح شامل آرایش کاشت مستطیل 10×40، آرایش کاشت مربع 20×20 وآرایش کاشت لوزی 20×20 بود. اثر آرایش کاشت بر روی ارتفاع بوته معنی دار شد . در مقایسه میانگین ها اثر متقابل آبیاری تکمیلی وآرایش کاشت بر ارتفاع بوته؛ در تیمار آبیاری تکمیلی در زمان شروع ساقه دهی آرایش کاشت مربع حداکثر میانگین را با 131/4 سانتی متر دارا بود . درمقایسه میانگین ، آبیاری درمرحله % 50 گلدهی و آرایش کاشت مربع تعداد دانه در کل بوته را به خود اختصاص داد . درمقایسه میانگین سطوح فاکتور تیمار آبیاری تکم یلی درمرحله پرشدن دانه بیشترین عملکرد دانه (میانگین 1746 کیلوگرم در هکتار ) را تولید کرد . مقایسه میانگین های سطوح اثر متقابل آبیاری تکمیلی وآرایش کاشت نشان داد که آبیاری تکمیلی درمرحله پرشدن دانه وآرایش کاشت مربع بامیانگبن 1786 کیلوگرم درهکتار دارای بیشترین عملکرد دانه بود. اثر متقابل آبیاری تکمیلی و آرایش کاشت بر درصد روغن وعملکرد بیولوژیک معنیدار به دست آمد.

آبیاری تکمیلی، آرایش کاشت و گلرنگ