معصومه فضل الهی - دانشجوی کارشناسی ارشد موسسه آموزش عالی پردیسان فریدونکنار
امیر کلائی - استادیار گروه معماری دانشگاه مازندران

گنبد سلطانیه بزرگترین گنبد اجری جهان واقع درشهرسلطانیه درنزدیکی زنجان دردوره ایلخانی بنا شده است این گنبد عظیم با کاشیکاری فیروزه ای همچون نگینی دردشت های سرسبز سلطانیه میدرخشد دربنای ارامگاهی سلطانیه ابتکار وخلاقیت طراحان معماران مهندسان آن به معرض قضاوت عامه گذاشته وازجهت تزئینات باانواع کاشی کاری نقاشی روی گچ آجرکاری مشبک مقرنس کاری گچی و آجری و گچ بری برروی پارچه کتیبه هایی با مضمون آیات قران و احادیث میتوان گفت مرحله کمال معماری ایران و دانشگاه هنرمندان است دراین تحقیق به شیوه مطالعه توصیفی کتابخانه ای و میدانی به بررسی ویژگیهای شاخص بصری تزئینات این بنای عظیم پرداخته شده است دراین پژوهش جهت مطالعه دقیق و بررسی تزئینات این بنای عظیم ابتدا سیرتحولات تاریخی گنبد مورد مطلعه و بصورت تحلیلی تزئینات این بنای باشکوه مورد بررسی قرارگرفته است نتایج حاصله نشان میدهد سراسر نمایداخلی وخارجی این بنا دارای تزئینات آجری گچبری رنگ آمیزی کتیبه نگاری و دیوار نگاری بسیارزیباونفیس است درنقوش تزئینات گنبد سلطانیه به ویژه درگچبری ایوانهای آن رموز وحدت درکثرت و کثرت دروحدت نهفته است ازاین روست که معماری اسلامی و یابطور کلی نقوش اسلامی متاثر ازاندیشه های والاوپاک اسلامی است که ریشه دینی و اعتقادی و وحدت ویگانگی دارد که این تکنیکهای هنری هم ازلحاظ ظاهری و هم ازجنبه های معنوی بسیارزیبا ومنحصربفرد جلوه می نمایند

گنبدسلطانیه ، تزئینات ، کاربرد ، انواع ، تحولات