کیانا محبی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه ساری
شهریار ساسانی - استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه
اسفندیار فرهمندفر - استادیار، دانشگاه ساری

به منظور تعیین سهم اجزای ساقه در پرشدن دانه تحت شرایط محدودیت منبع در ژنوتیپ های گندم نان این آزمایش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسلام آباد غرب در سال زراعی 92-1391 انجام شد. عملکرد و اجزاء عملکرد هفت ژنوتیپ گندم نان (کریم، کراس سبلان، اروم، پیشگام، سرداری، سیوند و DN-11) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو سایت مجزا شامل شاهد و محدودیت منبع انجام شد. در بین ژنوتیپ ها از نظر اندوخته ساقه در هر دو شرایط تفاوت معنی داری وجود دارد. در شاهد پیشگام و سرداری و در محدودیت منبع DN-11 و سرداری به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد را احراز نمودند. وزن هزار دانه در شرایط محدودیت منبع 20% کاهش یافت و ژنوتیپ های سیوند (24%) و DN-11 (14%) برترین و کمترین جایگاه را داشتند. انتقال ماده خشک از پدانکل و پنالتیمیت در ژنوتیپ ها در محدودیت منبع افزایش یافت. نتایج نشان داد سهم پدانکل در پرشدن دانه در شاهد 18/34% و در محدودیت منبع 32/17% و سهم پنالتیمیت در پرشدن دانه در شاهد 15/38% و در محدودیت منبع 22/89% بود. کمترین و بیشترین تغییرات عملکرد ناشی از محدودیت منبع در ژنوتیپ کریم (7/27%) و اروم (52/36%) روی داد. به طور کلی کاهش عملکرد ناشی از تیمار محدودیت منبع در ژنوتیپها حدود 25 % و سهم انتقال مجدد در پرشدن دانه ژنوتیپ ها در شاهد و محدودیت منبع 17/26% و 28/02% بود.

پدانکل، شاخص برداشت، محدودیت منبع، میانگره پنالتیمیت، وزن هزار دانه