امین ریسمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز واحد شیراز، ایران
طاهره نصر - دکترای تخصصی شهرسازی، استادیار گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز واحد شیراز، ایران

معماری آرامگاهی در میان گونه های مختلف معماری ایرانی اسلامی جایگاه خاصی دارد و همواره از جنبه های مختلف تاریخی،هنری و مذهبی و اجتماعی قابل مطالعه و بررسی است. این پژوهش به شناسایی مبادی بصری فرم در کالبد معماری آرامگاهی معاصرایران میپردازد. هدف پژوهش این است که با بررسی ویژگیهای کالبدی ابنیه آرامگاهی، مبادی بصری فرم آن را تبیین و ارتباط آن را با هویت آمیده شناسایی نماید. تحقیق از نوع نظری با روش توصیفی می باشد. انواع معماری آرامگاهی ایران در دوره معاصر شامل آرامگاهها )نشانه شهری، مونومان و یادمان، مجموعههای آرامگاهی و باغ موزه میباشد. از این میان، ابنیه آرامگاهی شاخص در دورانمعاصر تحلیل و بررسی گشته اندکه عبارتند از: آرامگاه حافظ، آرامگاه ابن سینا، آرامگاه فردوسی، یادمان خیام، آرامگاه میرزا احمدنیریزی، آرامگاه نادرشاه، آرامگاه کمال الملک. نتایج بررسی نگارندگان حاکی از آن است که در طراحی کالبد ابنیه آرامگاهی معاصر ایران از مبادی بصری فرم، متناسب با جایگاه ابنیه مذکور به عنوان نشانه شهری و هویت آمیده مکتب و فضای فکری، بهره برداری گردیده است. سایر ایدههای لحاظ شده در طراحی این ابنیه عبارت اند از: 1.ایده برداری از برج های آرامگاهی معماری ایرانی، مفاهیم و فرم معماری ایرانی، نشانهگرایی مرتبط از معماری ایرانی 2.ایده برداری از هویت آرمیده، ابنیه مرتبط و معاصر شخصیت آرمیده.

ابنیه آرامگاهی، یادمان، معماری معاصر، مبادی بصری، فرم کالبدی