محمدرضا پیرنیا - معاون برنامه ریزی و توسعه شهری شهرداری یزد کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری
مریم احمدی میل سفید - عضو هیات علمی موسسه آموزش عالی دارالعلم یزد و دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری

توسعه پایدار فرایندی است که اساس بهبود وضعیت موجود و از میان برنده کاستی های اجتماعی و فرهنگی جوامع پیشرفته است و باید موتور محرکه پیشرفت متعادل و هماهنگ؛ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تمامی جوامع، به ویژه کشورهای در حال توسعه باشد. این مقاله، بحث ساختار تعادل فضایی و نحوه توزیع شاخص های توسعه پایدار بین همه سطوح مناطق شهری یزد را دنبال می کند. بر این اساس هدف مقاله حاضر ارزیابی توسعه پایدار و سطوح توسعه یافتگی مناطق شهری یزد از طریق 40 شاخص (جمعیتی، اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی درمانی، فرهنگی، کالبدی، آموزشی علمی، اداری خدماتی) است. با توجه به مؤلفههای مورد بررسی، روش تحقیق توصیفی تحلیلی بوده و برای تحلیل از مدلهای کمی برنامهریزی از جمله از تحلیل عاملی، شاخص توسعه انسانی و ضریب پراکندگی استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسیها و تحلیلهای آماری نشان میدهد، از نظر سطوح برخورداری از شاخص های توسعه پایدار در بین مناطق شهری یزد تفاوتهای اساسی وجودارد. به طوریکه شهر یزد دارای 3 منطقه شهری بوده که محلات زیادی از منطقه یک و دو جزء هستههای اولیه و قدیمی شهر میباشند منطقه 3 در سالهای اخیر در پی گسترش فیزیکی شهر یزد شکل گرفته است. برابر بررسیهای صورت گرفته منطقه 3 با عدد پایداری 81/0 به عنوان پایدارترین منطقه و منطقه دو با عدد 44/0 ناپایدارترین منطقه میباشند در این تحقیق منطقه یک که مرکز اصلی شهر و بخشهای داخلی و قسمتی از بافت قدیم نیز در آن واقع شده است با عدد 57/0 به عنوان منطقه نیمه پایدار شناخته شده است

توسعه پایدار ، مدل تحلیل عاملی ، برنامه ریزی شهری ، مناطق شهری یزد