شبنم حقیقی اسکی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه زیست شناسی، تهران، ایران
اسماعیل فتاحی - دانشگاه آزاد اسلامی واحدآیت ا ... آملی، گروه زیست شناسی، آمل، ایران
نسیم حیاتی رودباری - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه زیست شناسی، تهران، ایران

زمینه و هدف:پروپیکونازول یکی از سمومی است که در کشاورزی برای از بین بردن بیماری شیت بلایت برنج به کار می رود . این سم و متابولیت های حاصل از آن می تواند بر فعالیت آنزیم ها، اندامها و سیستم تولیدمثلی اثرات نامطلوب بر جای بگذارد. با توجه به مصرف فراوان این سم در مزارع برنج و ضرر احتمالی آن روی بافت های بدن، تاثیر آن بر روی ساختار بافت بیضه در موش سفید کوچک مورد مطالعه قرار گرفت . روش بررسی: این مطالعه تجربی روی 30 سرموش نر از نژاد NMRI در سه گروه آزمایشی 1، آزمایشی 2 و کنترل انجام پذیرفت. گروه های آزمایشی 1و 2 ، سم پروپیکونازول را به ترتیب با دوزهای 0/5g/kg و 1/5g/kg به صورت گاواژ به مدت دو هفته ( 5 روز متوالی و 2 روز استراحت در هفته) دریافت کردند و گروه کنترل سمی دریافت نکردند. با تهیه برش های بافتی از بیضه، رده های مختلف سلول های اسپرماتوژنیک و عروق خونی در واحد سطح با استفاده از eye piece شمارش شدند. یافته ها: قطر بیضه و وزن نسبی بیضه کاهش یافته وتعداد سلولهای ژرمینال، اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت ها و قطر لوله های اسپرم ساز کاهش یافته ولی از لحاظ آماری معنی دار نبوده است. اما تعداد رگ های خونی در گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری نشان داده است (0/05>p). نتیجه گیری : نتایج این مطالعه نشان داد که سم پروپیکونازول بر روند اسپرماتوژنزیس می تواند اختلال ایجاد کرده و اثر آن وابسته به دوز می باشد.

پروپیکونازول، اسپرماتوگونی، اسپرماتوژنزیس