سمیه سلیمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه فردوسی مشهد
محمد حسین محمودی قرائی - عضو هیئت علمی گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد
فرشته قاسم زاده - عضو هیئت علمی گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا سیاره - گروه زمین شناسی زیست محیطی، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران

امروزه رشد روز افزون جمعیت و محدودیت منابع آب شیرین، باعث اهمیت ارزیابی منابع آبی از لحاظ کیفی و کمی بویژه در مناطق خشک شده است. آب آشامیدنی با استفاده ازشاخصهای کیفی متعدد، از نظر خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی قابل بررسی میباشد. حد مجاز غلظت یونها در آب آشامیدنی توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) مشخص شده است. در این تحقیق برای بررسی تعدادی از پارامترهای شیمیایی و تهیه ی نقشه ی کیفیت آب زیرزمینی غرب منطقه ی کوهسرخ واقع در شمال کاشمر، از شاخص کیفیت آب زیرزمینی (Groundwater Quality Index= GQI) استفاده شده است (Babiker et al.,2007). تعیین GQI از طریق نرمال کردن و اندیس گذاری 6 پارامتر شیمیایی موثر در کیفیت آب شرب از جمله TDS و SO4(2-) و Mg (2+) و Ca(2+) و Na(+) و Cl (-) و مقایسه ی آنها نسبت به استاندارد سازمان جهانی بهداشت (WHO) در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) انجام شده است. مقدار شاخص GQI در منطقه ی غرب کوهسرخ بین 83 تیا 94 متغیر بوده و بیانگر این است که در مجموع آبهای زیرزمینی منطقه ی مورد مطالعه از نظر استانداردهای آب آشامیدنی در رده ی کیفیت مناسب تا قابل قبول قرار میگیرند. نقشه ی کیفیت آب زیرزمینی نشان می دهد که شاخص کیفی GQI از طرفین به سمت مرکز (از طرف ریوش در شرق و بند قراء در غرب به سمت کریز و پایین دره در مرکز منطقه مورد مطالعه) کاهش یافته است، که میتواند متأثر از عوامل زمینشناسی (لیتولوژی، جهت جریان) و همچنین عوامل بشرزاد باشد.

کیفیت آب زیرزمینی، غرب کوهسرخ، شاخص کیفی GQI ، GIS