مهرداد قاسمی - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست- آب و فاضلاب دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
ناصر مهردادی - استاد گروه مهندسی محیط زیست دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
محمدجواد امیری - استاد گروه مدیریت و برنامه ریزی محیط زیست دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
علی عزیزی - دانشجوی دکترا مهندسی محیط زیست- آب و فاضلاب دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران

از صنایع لبنی به عنوان یکی از عوامل مهم آلودگی آب نام برده می شود. ضایعات صنایع لبنی که اساساً از زیست تخریب پذیری بالایی برخوردار هستند و تولید بوی نامطلوب می نمایند، حاوی مقدار زیادی چربی می باشد. همچنین ضایعات لبنی حاوی مواد مغذی کافی برای رشد بیولوژیکی ارگانیسم های زنده می باشد. از این رو روش های تصفیه بیولوژیکی در تصفیه فاضلاب این صنایع کاراتر و مقرون به صرفه تر به نظر می رسد. انتخاب فرایند تصفیه مناسب یکی از مسائل مهم مطرح در رابطه با تصفیه فاضلاب هر صنعتی، به ویژه صنایع لبنی می باشد. لذا با توجه به اهمیت کلیدی موضوع، در این مطالعه فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به منظور شناسایی و انتخاب فرایند مناسب تصفیه برای صنایع لبنی به کار گرفته شد. بدین منظور از 4 معیار اصلی شامل اقتصادی، مدیریتی، فنی و زیست محیطی و بهداشتی به همراه 19 زیر معیار استفاده شد. در این تحقیق، ابتدا معیارها و زیرمعیارهای موثر در انتخاب فرایند تصفیه فاضلاب صنایع لبنی، توسط گروه خبرگان و به وسیله پرسشنامه تعیین شدند. سپس معیارها و زیر معیارها از طریق مقایسه زوجی وزن دهی شدند. در مرحله بعد پس از محاسبه وزن هر کدام از معیارها و زیر معیارها، فرایندهای تصفیه به صورت دو به دو نسبت به هر معیار مقایسه و وزن دهی می شدند. سپس نتایج با استفاده از نرم افزار Expert Choice مورد بررسی قرار گرفته و بهترین گزینه انتخاب گردید. در این مطالعه، فرایند تصفیه لاگون هوادهی به عنوان گزینه مناسب در بین فرایندهای بی هوازی مشخص شد و فرایند UASB نیز مناسب ترین گزینه در بین گزینه های بی هوازی تعیین گردید. در بین معیارها نیز معیار اقتصادی با وزن 0.472 به عنوان موثرترین معیار در انتخاب فرایند تصفیه تعیین شد و معیارهای فنی، مدیریتی و زیست محیطی به ترتیب در اولویت های بعدی قرار گرفتند.

تحلیل سلسله مراتبی؛ صنایع لبنی؛ تصفیه فاضلاب صنعتی؛ انتخاب فرایند تصفیه مناسب