بیژن مقصودلو - عضو هیات علمی گروه مهندسی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد

توسعه، بهره برداری و استفاده مناسب از ذخایر معادن زیرزمینی کشور که در زمره ذخایر تجدیدناپذیر و یا تجدیدپذیر در بازه زمانی بسیار طولانی محسوب می شوند، در راستای حفظ و صیانت از منابع و ذخائر زیست محیطی و اکولوژیکی، انسانی و اقتصادی مناطق متأثر از پروژه های توسعه و بهره برداری معادن، از جمله موارد حائز اهمیت و اهتمام جدی بیشتر در رابطه با صنایع معدنی در گستره ملی می باشد . از طرفی، علیرغم ضرورت مبرم موجود به اجرای سدهای باطله معدنی، یکی از مسائل و نگرانیهای عمده مطرح در خصوص این طرح ها، تبعات زیست محیطی ناشی از آنها بر محیط زیست تحت تأثیر فیزیکوشیمیایی، بیولوژیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می باشد . در همین راستا، به منظور تبیین، توصیف، بررسی و پیش بینی پیامده ای احتمالی ناشی از سدهای باطله، از رویکرد ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) استفاده به عمل آمده است . هدف تحقیق حاضر، قضاوت در مورد اجرا، عدم اجرا و یا بطورکلی چگونگی اجرای سد باطله جدید کارخانه تغلیظ مس شهربابک ( بعنوان یک مطالعه موردی ) به منظور تصمیم گیری و سی استگذاری مسئولین امر بوده است . در این بررسی، پس از تشریح ویژگیهای فنی و مکانی طرح مزبور و توصیف وضعیت موجود محیط زیست تحت تأثیر، با توجه به ماهیت، عملکرد، جوانب زیست محیطی و شرایط فعلی و آتی طرح، سه گزینه اجرای طرح سد باطله معدنی کارخانه مس فلز رنگین، انتقال مواد باطله به سد باطله معدنی مجتمع مس میدوک و عدم اجرای طرح، مناسب تشخیص داده شده و مورد بررسی تحلیلی قرارگرفته اند . در نهایت نیز گزینه (1) بواسطه دارابودن توجیه پذیری زیست محیطی بیشتر، در مقام مقایسه نسبی با سایر گزینه ها، به عنوان گزینه برتر انتخاب گردیده و در خاتمه نیز اهم شیوه های پیشگیری، کاهش و یاکنترل اثرات و پیامدهای سوء زیست محیطی در محیط های مختلف، معرفی گردیده است

سدهای باطله معدنی، پیش بینی و ارزیابی اثرات و پیامدهای زیست محیطی، تقلیل اثرات سوء و تقویت پیامدهای مثبت زیست محیطی، برنامه های مدیریت، آموزش و پایش زیست محیطی، مدل زیست محیطی