جلال بیوکی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه امام رضا (ع) و کارشناس شهرداری منطقه ۲ مشهد
هادی پورغلام - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه امام رضا (ع) و کارشناس شهرداری منطقه ۴ مشهد

حاشیه نشینی به عنوان عدم تعادل فضایی توزیع جمعیت، مشکلات متعددی را برای کشور به وجود آورده است .این پدیده دربعضی از جوامع، معلول کشش طبیعی قطبهای صنعتی، شغلی، رفاهی و اداری است و در بعضی دیگر از جوامع، بیکاری و فقرعاملآن است . در این بین شهر مشهد با جمعیتی بالغ بر 3 میلیون نفر و وجود بیش از 60 هسته جمعیتی که به صورت سکونتگاههایغیر رسمی شکل گرفته است و جمعیتی بالغ بر یک میلیون نفر را در درون خود جا داده است مطالعه و برنامه ریزی در اینخصوص را بسیار مهم می نماید درمقاله حاضراز تلفیقی از روش توصیفی و تحلیلی برای پژوهش استفاده شده است همچنیناطلاعات مربوطه به روش پرسشنامه از 300 خانوار از ساکنین شهرک نوده مشهد به همراه مصاحبه صورت گرفته با مدیران شهری و ارگانهای خدمات رسان تهیه شده است که سپس اطلاعات به دست آمده با نرم اافزار آماری spss تجزیه و تحلیل گردید همچنین با بررسی ها انجام شده و تحلیل نقاط قوت و ضعف (با استفاده از تکنیک SWOT) و تحلیل ویژگی های جمعیت شناختی ،اجتماعی،اقتصادی،کالبدی،زیرساختی وزیست محیطی وبا کمک اطلاعات جمع آوری شده از طریق پرسشنامه و مصاحبه اقدام بهتعریف پروژه های در موضوعات فوق به تفکیک دوره های زمانی گردید. مدیریت یکپارچه شهری ،مشارکت مردم ،ارائه تسهیلاتو سیاستهای مالی و جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی را می توان از راهبرد های نهایی در این رویکرد به منظور ساماندهیحاشیه شهر دانست همچنین در این راستا پشنهاداتی به شرح ذیل برای ساماندهی وجود دارد که عبارت است از وجود یک نظاممدیریت واحد شهری به منظور هماهنگ سازی روابط و عملکردهای عناصر و سازمان های مؤثر در اداره شهر، تحول نگرش مدیرانشهری و پذیرش ساکنان سکونتگاه های غیررسمی و اعتقاد به اجرای طرحهای ساماندهی و توانمندسازی، تقویت شوراهای محلاتبه عنوان یک نهاد رسمی محلی، افزایش وامهای با سود پایین مانند وام مسکن ، وام کسب و کار، وام خود اشتغالی و آموزشمهارتهای کوتاه مدت و زود بازده به منظور ارتقاء توان اقتصادی مردم در این سکونتگاه ها، زمینه سازی برای بهره مندی از امتیازاتشهری و تعمیق فرهنگ شهری و تعلق برای ساکنان این سکونتگاه ها .اما عدم وجود یک مدیریت واحد و هماهنگ و نبود یکمتولی مشخص و تعدد دستگاههای مدیریتی در این حوزه ساماندهی اینگونه سگونتگاهها را با مشکلاتی مواجهه نموده است.

برنامه ریزی استراتژیک ،سکونتگاه غیررسمی،شهرک نوده مشهد