علیقلی رامین - گروه آموزشی علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه، ارومیه- ایران

هدف: 1)تعیین میزان اجسام ستونی در شیر بروش روترای مرطوب (کیفی) و اسپکتروفتومتری (کمی)، 2)مقایسه اجسام ستونی در شیرگاوداری های صنعتی و سنتی، 3) ارزیابی برداشت نمونه شیر از بیدون در تشخیص اجسام ستونی، 4) تأثیر فصل در میزان اجسام ستونی 5) تعیین وضعیت کتوز بالینی و تحت بالینی در گروه انفرادی و جمع آوری. طرح: مطالعه مشاهده ای. حیوانات: گاودهای شیری هولشتاین اصیل و دورگ. روش: تعداد 2920 نمونه شیر از گاوداریهای شیری صنعتی ( به صورت انفرادی) و 1430 نمونه شیر از گاوداریهای شیری سنتی ارومیه (به صورت جمع آوری و از بیدون) در سالهای 80-1379 جمع آوری گردیدند. تعیین کیفی اجسام ستونی به وسیله آزمایش روترای مرطوب انجام گرفت و تعیین کمی اجسام ستونی فقط در پلاسمای شیرهای مثبت در آزمایش روترا به وسیله اندازه گیری بتا هیدروکسی بوتیریک اسید و با استفاده از روش اسپگتروفتومتری صورت گرفت. تجزیه و تحلیل آماری: مربع کای. نتایج: سیزده نمونه از شیر جمع آوری (0/91 درصد) و 97 مورد از انفرادی (3/32 درصد) در روترای مرطوب، مثبت تشخیص داده شدند که اختلاف معنی داری را نشان می دهند (P<0/05). بیشترین موارد مثبت جمع آوری در پاییز و بهار ( هر کدام 6 مورد) و مثبت انفرادی در زمستان (57 مورد) و حداقل هر دو گروه در تابستان بوده است. موارد روترای مثبت در زمستان در گروه انفرادی بیشتر از جمع آوری (P<0/05) و در پاییز در گروه جمع آوری بیشتر از انفرادی بوده است (P<0/05). آزمایش BHB بر روی پلاسمای شیر موارد مثبت روترای مرطوب نشان داد که در مجموع 19 مورد مبتلا به کتوز تحت بالینی با داشتن BHB بالای 0/05 میلی مول در لیتر (0/43 درصد) و بقیه سالم و کمتر از 0/05 میلی مول در لیتر BHB بودند که 12 مورد دیگر در بهار و از گروه جمع آوری بوده اند. میانگین و انحراف معیار BHB شیر در زمستان و پاییز به ترتیب 0/05 ±0/39 و 0/06 ±0/24 میلی مول در لیتر بوده که اختلاف معنی داری (P<0/05) را نشان می دهد. نتیجه گیری : اولاً بین روش کیفی و کمی تعیین اجسام ستونی در تشخیص کتوز از حالت فیزیولوژیک اختلاف عمده ای وجود دارد. ثانیاً نمونه برداری از شیر بیدون نیز می تواند در تشخیص کیفی و کمی اجسام ستونی ارزشمند باشد. ثالثاً کتوز تحت بالینی یا بالینی در دامداریهای صنعتی و سنتی در شیر گاوداریهای صنعتی و سنتی به ترتیب مهم می باشد. سرانجام روش روترای مرطوب در تشخص کتوز تحت بالینی در د امداریها می تواند مفید باشد ولی بهتر ازست که توأم با آزمایش کمی نیز باشد. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1382)، دوره 58، شماره 1، 9-5.

گاو، روترا، بتاهیدروکسی بوتیریک اسید، اجسام ستونی، کتوز، فصل