فاطره اسمعیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
همت اله پیردشتی - دانشیار گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
رحمت عباسی - استادیارگروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
ارسطو عباسیان - مربی گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

این تحقیق به منظور بررسی پتانسیل تولید دو گیاه کنجد و لوبیا سفید در شرایط کشت مخلوط افزایشی در سال زراعی 1392 در مزرعه ای واقع در شهرستان بابل اجرا شد. طرح آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با شش سطح کشت شامل نسبت های افزایشی 100+ 15، + 30، + 45، + 60 (کنجد+ لوبیا سفید) و تک کشتی کنجد و لوبیا سفید در 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که عملکرد کنجد و لوبیا سفید تحت تاثیر نسبت های مختلف کشت مخلوط قرار گرفتند. بطوریکه بیشترین عملکرد کنجد از کشت خالص کنجد (7/3017 کیلوگرم در هکتار) و تیمار 15:100 (کنجد-لوبیا سفید) (3/2913 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد و کمترین آن مربوط به تیمار 60:100 (1630 کیلوگرم در هکتار) بود. لوبیا سفید نیز بیشترین و کمترین عملکرد را به ترتیب در کشت خالص و نسبت 15:100 (به ترتیب 3/2078 و 6/466 کیلوگرم در هکتار) داشت. محاسبه نسبت برابری زمین بیانگر برتری تمام نسبت های کشت مخلوط افزایشی نسبت به کشت خالص دو گیاه بود. با افزایش 15، 30 و 45 درصد لوبیا به ترتیب 19، 15 و 14 درصد افزایش محصول نسبت به تک کشتی مشاهده شد. در مجموع به نظر می رسد کشت مخلوط افزایشی دو گیاه در مقایسه با تک کشتی از کارایی بهتری در استفاده از عوامل محیطی برخوردار هستند.

عملکرد، کشت مخلوط، کنجد، نسبت برابری زمین، سری افزایشی