سامان صدیق - فارق التحصیل کارشناسی ارشد رشته اصلاح نباتات دانشگاه بیرجند
محمد ضابط - عضو هیت علمی رشته زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه بیرجند
محمدقادر قادری - عضو هیت علمی رشته زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه بیرجند
علی رضا صمدزاده - عضو هیت علمی رشته زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه بیرجند

این تحقیق با هدف شناسایی ارقام برتر پنبه در شرایط آبیاری نرمال و تنش با استفاده از تجزیه گرافیکی GGBiplot و GTBiplot انجام شد. این آزمایش به صورت طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار و 14 ژنوتیپ در دو شرایط آبیاری نرمال و تنش درسال زراعی 93-1392 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. مواد ژنتیکی شامل 14 ژنوتیپ پنبه از قبیل: ارمغان، اولتان، بختگان، ساحل، سای اکرا، شیرپان 603، خرداد، دلتاپاین 25، مهر، ورامین، N-200، SP371، SB35، 84-39-T3 بود. در ارزیابی ژنوتیپ ها در بین صفات با استفاده از GTBiplot مشخص شد ژنوتیپ دلتاپاین 25 در شرایط تنش، نرمال و شرایط مرکب در بسیاری از صفات خصوصاً صفات عملکرد و اجزای آن بهتر از سایر ژنوتیپ ها بوده است. مقایسه ژنوتیپ ها با استفاده از GGEBiplot براساس عملکرد وش نشان داد در شرایط نرمال و تنش ژنوتیپ دلتاپاین 25 از سایر ژنوتیپ ها بهتر بوده است. در چند ضلعی GGEBiplot براساس عملکرد وش مشخص شد ژنوتیپ های دلتاپاین 25 و بختگان در هر دو محیط تنش و نرمال از سایر ارقام بهتر بودند. همچنین در شناسایی ژنوتیپ های ایده آل با استفاده از GGEBiplot براساس عملکرد وش ژنوتیپ دلتاپاین 25 به عنوان ژنوتیپ ایده آل شناسایی شد.

پنبه، ژنوتیپ های ایده آل، GGEBiplot، GTBiplo