احمد نوحه گر - استاد گروه محیط زیست دانشگاه تهران
حسین محسنی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشگاه هرمزگان
ام البنین بذرافشان - استادیار گروه آبخیزداری دانشگاه هرمزگان
ابوذر نیکنام - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشگاه هرمزگان

در این مطالعه به کمک مدل HEC-RAC حد بستر و حریم رودخانه از محدوده پل آبنما تا روستای بیکاه شهرستان روداناستان هرمزگان تعیین شد. نتایج نشان می دهد که در سیلاب با دوره بازگشت 25 ساله هیچ یک از نقاط محدوده رودان به زیرآب نرفته و این محدوده از نظر سیل گیری ایمن می باشد. با توجه به نتایج پروفیل سطح آب در مقاطع عرضی رودخانه در حاشیهجزیره های تثبیت شده انتهای مخروط افکنه رودخانه رودان جزیره های قدیمی خارج از آب قرار گرفته و دچار آبگرفتگی نمیشوند. ماهیت شریانی رودخانه رودان نشان می دهد که محدوده پایین دست پل رودان- سه راهی میناب بر اثر سیلاب با دورهبازگشت 25 ساله به زیر آب خواهند رفت و تنها تعدادی از جزیره های موجود در نزدیکی روستای بندزرک دچار آبگرفتگی نمیشوند. همچنین براساس نتایج حاصل از مدل HEC-RAC مقادیر سرعت جریان در بخش ابتدایی رودخانه بین 8 تا 3/5 متر برثانیه متغیر است و با رسیدن رودخانه به پایین دست پل آبنما و با ورود رودخانه به دهانه مخروط افکنه سرعت جریان تا 1/5 متربر ثانیه در سیل 25 ساله کاهش می یابد. در ادامه نیز با ورود رودخانه به بخش کوهستانی مجددا سرعت جریان افزایش می یابد.این تغییرات در مورد سایر پارامترهای هیدرولیکی رودخانه رودان نیز صادق میباشد. مقادیر عمق هیدرولیکی دارای روندی مشابهبا سرعت متوسط جریان و عرض جریان دارای روندی معکوس با سرعت متوسط می باشد. به گونه ای که در محدوده مخروط افکنهحد فاصل آبنما تا نزدیکی روستای بیکاه با کاهش سرعت جریان عمق هیدرولیکی نیز کاهش یافته در حاکی که عرض جریان دراین محدوده افزایش می یابد.

کنترل سیلاب مدل هیدرولیکی HEC_RAS حریم و بستر رودخانه رودان