سارا تیموری - دکتری جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
مجید مخدوم فرخنده - استاد گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
جهانگیر فقهی - دانشیار گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
نادیا عباس زاده تهرانی - استادیار پژوهشگاه فضایی سازمان فضایی ایران

با توجه به وجود عوامل متفاوت و پیچیدگی اثرگذاری آنها بر سلامتی و پایداری جنگلهای شهری، این تحقیق تلاش کرده است که با تفکیک مشخصههای اثرگذار در یک اکوسیستم و تقسیمبندی اکوسیستم جنگلی دستکاشت سرخهحصار به واحدهای همگن از لحاظ عوامل طبیعی (شیب، جهت، ارتفاع، عمق خاک) و عوامل انسانی (میزان آبیاری و شدت تفرج)، با استفاده از GIS اثر آنها را بر وضعیت گونه سرو نقره ای مورد بررسی قرار دهد. در این بررسی معیارهای ارتفاع درخت، رویهزمینی، قطر تاج، تقارن تاج، شادابی درختان، تراکم پوشش علفی و درجه تاجپوشش مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلی لها نشان داد که مجموعهای از عوامل بر سلامتی و پایداری رویشگاه اثرگذار است در حالیکه که شیب و عمق خاک جزء مهمترین فاکتورهای محدود کننده می باشند. بررسیها نشان دادند شیب کمتر از 5 درصد به همراه خاک نیمه عمیق با وجود تفرج متمرکز، شرایط مساعدی جهت استقرار این گونه فراهم آورده است. در عین حال در اثر شیب بالای 10 درصد در کنار تفرج نیمه متمرکز تا متمرکز به دلیل کاهش راندمان جذب آب، شادابی درختان تحت تاثیر قرار گرفته است. علاوه بر آن شیب بالای 10 درصد راندمان جذب آب را کاهش داده و در جاییکه خاک از عمق مناسبی برخوردار نمی باشد، حتی با وجود تفرج گسترده رویشگاه از شرایط مطلوب برخوردار نمی باشد. در حقیقت با کاهش عمق خاک و افزایش شیب و قرارگیری آن در آستانه بیشتر از 10 درصد، با اختصاص عرصه به کاربری تفرج متمرکز، رویشگاه به شدت به سوی ناپایدار شدن پیش خواهد رفت.

پایداری ، تفرج ، جنگل شهری ، شادابی ، GIS