فرهاد نظری زاده - موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی(مرکز آینده پژوهی علوم و فناوری دفاعی)

با توجه به پشت سر گذاشتن سه نسل از آینده نگاری فناوری –که در این مقاله مرور خواهند شد- رویکرد جدیدی تحت عنوان نسل چهارم آینده نگاری فناوری در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است. نسل چهارم آینده نگاری فناوری، اقتصاد،فناوری های سخت، جامعه و محیط زیست را در چارچوب نظام نوآوری مورد توجه قرار داده و به علاوه، مقوله های نظیرفناوری های نرم و نوآوری های نهادی را با رویکردی یکپارچه به آنها می افزاید. از این دید، آینده نگاری فناوری نیز به نوبه ی خودمی تواند یک فناوری نرم محسوب شود که در اختیار همه نیست. در کشورهای در حال توسعه، به دلیل تمرکز بیش از حد بهفناوری های سخت و پیشرفت های کشورهای توسعه یافته، آینده نگاری فناوری با تمرکز بر فناوری های سخت پیشرفته، نوعیدنباله روی است که فرصت های خلق توانمندی های متمایز و بومی را نادیده گرفته و موضوعات مهم و اثرگذاری همچونمدیریت، نهادها، و مالکیت فکری را مورد توجه قرار نمی دهد. اما به نظر می رسد برای جبران فاصله با کشورهای پیشرفته و حتیپیش افتادن از آنها، باید به این مقوله های نرم و غیرفناورانه، توجه جدی و اساسی بشود، این رویکرد، در نسل چهارمآینده نگاری مورد بررسی قرار گرفته است.

آینده پژوهی، آینده نگاری فناوری، روند آینده پژوهی، آینده ی آ ینده پژوهی