یداله غلام پور - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری ، مدرس گروه شهرسازی دانشگاه پیام نور مرکز بیرجند
عبدالحسین شهابی - کارشناس مدیریت دولتی، مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری خراسان جنوبی
محمد براتی - کارشناس زبان و ادبیات فارسی ، مدیر شهرداری منطقه یک بیرجند

با رشد و گسترش شهرها و به طبع آن افزایش جمعیت، فعالیت و سرمایه گذاری به شدت توسعه می یابد و نظام سازمان کالبدی شهر متوجه تغییر و دگرگونی می گردد. وجود قوانین و ضوابطی که نقش نظمبخشی و تعادل دهی بهفضاهای شهری را بوسیله کنترل و نظارت بر ساخت و سازهای شهری بر عهده داشته باشد واضح و مبرهن است. کمیسیون ماده 133 قانون شهرداری ها از جمله نهادهای خاص و شبه قضایی است که برای جلوگیری از تخلفاتساختمانی به وجود آمده است . شهرداری می تواند از عملیات ساختمانی ساختمان های بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه به وسیله مامورین خود اعم از آنکه ساختمان در زمین محصور یا غیر محصور واقع شده باشد جلوگیری نماید.هدف این پژوهش بررسی نقش آرائ کمیسون ماده 133 شهرداری بیرجند در بازدارندگی و کنترل تخلفات ساختمانی در محدوده منطقه یک شهرداری است. روش مورد استفاده در این مقاله توصیفی و تحلیلی است. یافتهها حاکی از آن است که تخلفاتی مانند احداث بنای فاقد پروانه، عدم رعایت اصول ایمنی و استحکام بنا، تغییرکاربری، تصرف اراضیدولتی، تخلف مهندسین ناظر، تخلف تراکم اضافی و ارتفاع اضافی، احداث بنای خلاف بر ضابطه به صورت پیشروی طولی و عدم کنترل منظر ساختمان و سیمای شهر و غیره، سبب بروز مشکلاتی در محیط اجتماعی، نظام دسترسی،فرم کالبدی و منظر منطقه یک شهر بیرجند شده است. نتایج نشان میدهد که با کنترل بازار معاملات زمین شهری به عنوان بستر ساخت و سازها، لزوم توجه و قاطعیت شهرداری در ارجاع پرونده ها و اجرای به موقع آرائ کمیسیون ماده صد شهرداریها، تهیه لیستی از متخلفین در امر ساخت و ساز و سلب امتیاز از آنان در ساخت و سازهای بعدی،تجدیدنظر و به روز نمودن قوانین ساخت و ساز با نیازهای جامعه، ایجاد هماهنگی و مشارکت نهادهای متولی اراضی محدوده شهری و هماهنگی و تعامل با مقامات قضایی و انتظامی از مواردی هستند که میتواند در کاهش تخلفات ساختمانی در منطقه یک شهر بیرجند مفید واقع گردند

تخلفات ساختمانی، کمیسیون ماده 133 ، شهر بیرجند، منطقه یک، شهرداری