محمد زاهدی اصل - استاد مددکاری اجتماعی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی
شورش لطفی - کارشناس ارشد مددکاری اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی
رقیه خسروی - دانشجوی دکترای مددکاری اجتماعی، دانشگاه علوم مالزی

هدف: اعتیاد پدیده ای چند وجهی است و در علل گرایش افراد به مصرف مواد عوامل متعددی تأثیرگذارند، که اصلی ترین دلایل آنضعف در نگرش هاست. این پژوهش به منظور سنجش نگرش جوانان (18 تا 29 سال) به انواع مواد اعتیاد آور شایع در ایران جهت شناسایینگرشهای پرخطر جوانان و تفاوتهای نگرشی در مناطق مختلف تهران به هر کدام از مواد و پیشگیری از گرایش و وقو ع رفتار در آنان،صورت گرفت. روش پژوهش: تحقیق از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق نیز اسنادی و پیمایشی است. در این راستا با مصاحبه بامتخصصین و درمانگرا اعتیاد، ضمن شناسایی 5 ماده ی اعتیاد آور «کرک، تریاک، شیشه، حشیش، ترامادول» به عنوان مواد اعتیاد آوری که در حال حاضر در ایران بیشتر مورد مصرف قرار می گیرند، و با در نظر گرفتن تئوری های مانهایم، زایونک، بندورا و جسر، و تقسیم بندیتهران به 5 دسته ی شمال، جنوب، مرکز، شرق و غرب، با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته شده، ضمن مصاحبه با 400 جوان ساکن درتهران ، به سنجش نوع نگرش آنان در ابعاد شناختی، احساسی و آمادگی به عمل به انواع مواد اعتیاد آور پرداخته و به بررسی رابطه بینپایگاه اقتصادی-اجتماعی و محل سکونت جوانان در مناطق مختلف تهران بر نوع نگرش آنان به انواع مواد پرداختیم. کلیه داده ها با استفادهاز آزمونهای پیرسو و آزمون های ناپارامتریک کروسکال والیس تحلیل شدند. نتایج: داده های این پژوهش نشان می دهد که بعد شناختیو بعد احساسی و بعد آمادگی به عمل جوانان به ماده ی تریاک بیشتر از دیگر مواد می باشد و اینکه جوانان در هر سه بعد از نگرش، نگرشخیلی ضعیفی به ماده ی کرک دارند و براساس نتایج تبیینی بین پایگاه اجتماعی- اقتصادی خانواده و نوع نگرش جوانان به انواع مواداعتیاد آور جز در ماده ی تریاک، در دیگر مواد تفاوتی وجود ندارد، اما بین منطقه ی محل سکونت فرد و نوع نگرش وی به انواع مواداعتیاد آور تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش گویای در معرض خطر بودن جوانان به تریاک بعنوان ماده ایسنتی و کم خطر و پیش بینی وقوع این رفتار در آینده می باشد، بنابرای نیازمند در نظر گرفتن برنامه های پیشگیری جهت تغییر نگرشجوانان به این ماده و پیشگیری از وقوع رفتار هستیم.

بعد شناختی نگرش، بعد احساسی نگرش، بعد آمادگی به عمل نگرش، مواد اعتیاد آور