ناصر نوروززاده چگینی - استاد مدعو دانشگاه هنر اصفهان
طاهره شکری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه هنر اصفهان
مجید منتظرظهوری - دانشجوی دکتری دوره اسلامی دانشگاه تهران

در ارتباط با هنر اشکانیان تا کنون صحبتهای فراوانی شده و نظرات مختلف و متفاوتی از سوی محققان و صاحب نظران در این زمینه ارائه گردیده است. هنر اشکانی که در ابتدا تلفیقی از هنر یونانی ، سلوکی و ایرانی بود، در قسمتهای مختلف محدوده جغرافیایی آن ودر طی چند قرن گسترش آن تا آغاز دوره ساسانی، تحولات زیادی را پذیرفت ودر شرق وغرب آنچه از آنان به یادگار مانده است رنگ و بوی فرهنگ بومی آن مناطق و تاثیر محلی را دارد. اما آنچه تا کنون به صورت یک مجموعه کلی ارائه نشده چهره زنان در این هنر است. با توجه به اینکه نقش زنان درهنرهای بارز دوره هخامنشی بسیار کم دیده می شود و بیشتر به مرزهای خارج از مرزهای فعلی و در واقع در ساتراپهای هخامنشی اجرا شده است هرچند درهنر دوره تاریخی قبل از آنان یعنی ایلامیان نقش زن بسیار دیده می شود!؛ نشان دادن نقش این قشر درهنر دوره ایرانی بعد از هخامنشی ، یعنی اشکانی، موضوع کار این پژوهش بوده و تلاش بر این نهاده شده است تا با جمع آوری آثار باقی مانده ی در ارتباط با زنان درهنردوره اشکانی، دیدگاه پارتیان در ارتباط با زنان را درهنر آنان به نوعی سنجیده باشد و تاثیرات مراکز ومناطق مختلف و فرهنگهای متفاوت را بر این دیدگاه مورد کنکاش قرار دهد. در این مقاله که به روش کتابخانه ای انجام پذیرفته ، مشخص گردید که با توجه به تسلط یونانیان و سلوکیان در فاصله بین دو فرهنگ ایرانی و انتشار فرهنگ غربی در محدوده زمانی حضور آنان ، نقش زنان درهنر این برهه ازتاریخ ایران بیشتر شده و به نوعی نقش زن در هنر اشکانی پررنگ تر از دوره هخامنشی است و این پژوهش تغییر این موضوع در هنر مناطق مختلف و فرهنگهای محلی این دوره را نشان داده است.

اشکانیان، هنراشکانی ، فرهنگهای محلی ، چهره زنان