بهاره سازمند - عضو هیئت علمی گروه مطالعات منطقه ای دانشگاه تهران
مریم سازمند - دانشجوی دکتری زیست شناسی دانشگاه آزاد. واحد علوم و تحقیقات فارس

با گسترش پدیده جهانی شدن، کشورها ناگزیر به رویارویی و پاسخگویی به تهدیدات و چالش هایی هستند که پیش ازاین در ادبیات امنیت نمود و جایگاهی نداشتند. تهدیدات امنیتی غیر سنتی، توسعه، بقا و بهزیستی نوع بشر و دولت ها رابا تهدیدات و چالش های جدی روبه رو می کند. بر این اساس، تهدیدات امنیتی غیر سنتی ذاتاً غیر نظامی و فراملی هستندو در نتیجه جهانی شدن و انقلاب ارتباطات به سرعت پخش می شوند؛ بدین معنا تهدیدات غیر سنتی خطرناک تر ازتهدیدات سنتی هستند زیرا این تهدیدات نهادهای حکومتی و جمعیت های غیر نظامی (مدنی) را تهدید می کنند وخاستگاه آنها انسان غیر دولتی و عوامل طبیعی است. بر این اساس، وقوع تهدیدات غیر سنتی، پیش بینی ناپذیر است وافزایش و تحرک و گسترش فعالیت افراد، شدت انتشار و تکثیر سریع آنها را در جهان تشدید می کند. یکی از حوزه هایاصلی این تهدیدات غیر سنتی و جدید، تهدیدات زیستی است. شمار فزاینده ای از تهدیدات غیر سنتی زیستی از قبیلتروریسم بیولوژیک، فرسایش محیطی فرامرزی، کاهش منابع، شیوع و گسترش بیماری های واگیردار، کمبود موادخوراکی از جمله تحولات و تهدیدات دو دهه گذشته بوده اند که با خاستگاه های مختلف در سطوح ملی و بین المللیسربرآورده اند و پیش از این، طی تاریخ بشر بدین سان وجود نداشته به گونه ای که پیامدهای نگران کننده ای برایکشورهای خاص یا جامعه بین الملل به دنبال داشته اند. همزمان با گسترش پدیده جهانی شدن شاهد آن هستیم کهمقوله امنیت هم از نظر مرجع، هم از نظر ابعاد و گستره و هم از نظر سطوح و اهداف تفسیری موسع پیدا کرده است واین موضوع به خوبی در مکتب کپنهاگ مورد بررسی، تبیین و تحلیل قرار گرفته است. در این خصوص بیوتروریسم نوینبه عنوان یکی از تهدیدات جدی برای امنیت انسانهایی که ساکن فضاهای جغرافیایی خاص از جمله شهرهای بزرگ،شهرهای مرزی و شهرهای ساحلی هستند مطرح شده است که باید برای مقابله با آن اقدامات لازم صورت پذیرد.هدف اصلی نویسندگان مقاله حاضر بررسی این موضوع است که بیوتروریسم چه تأثیراتی بر امنیت انسانهای ساکنکلانشهرها از جمله تهران دارد و چه راهکارهایی برای مقابله با آن در سطوح و حوزه های موضوعی مختلف می توان ارائهداد؟ فرضیه ای که در پاسخ به این سؤال مطرح می شود این است که بیوتروریسم ، در پنج بعد جسمی، روان شناختی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی امنیت شهروندان کلانشهرها را به خطر میاندازد و باید با پنج دسته ابزارهای فرهنگی،آموزشی، پژوهشی، بهداشتی و درمانی و سیاسی- امنیتی با آن مقابله کرد.

جهانی شدن، بیوتروریسم ، امنیت ، کلانشهر، تهران