صدیقه عطرکارروشن - عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه الزهرا،
مریم شوندی - کارشناس ارشد اقتصاد توسعه و برنامه ریزی

توسعه از منظرهای متفاوتی با دین تناسب های بسیار دارد. نسبت میان دین و توسعه یک نسبت مستقیم نیست؛ بلکه نسبت میان آن هابا یک واسطه و در یک واسطه برقرار م یشود که آن واسطه انسان است محمدتقی جان محمدی 1392:ص اما رابطه میان این دو با تعاریف متفاوت از توسعه مورد بحث قرار می گیرد و این مناقشات با در میان آمدن واژه اقتصاددرپس واژه توسعه گسترده ت ر می شود. زیرا نظریه پردازان اقتصادی در مفهومی که از توسعه اقتصادی بیان می کنند ، اغلب ابعاد مادی زندگی انسان را بررسی می کنند ؛ حال آنکه موضوع مورد توجه در دین ، تمام شئونات و ابعاد انسانی است. از سوی دیگر، توجه بیش از حد پژوهشگران توسعه موج اول به توزیع درآمد ،درآمد سرانه، کارایی و بهره وری،انباشت سرمایه و ... وجهی پولی شده و کمی از اقتصاد توسعه را به کشورهای جهان سوم ارائه داد . بنا به گفته لوئیس 3 : اقتصاد توسعه به بررسی ساختار و رفتار اقتصادهایی می پردازد که تولید سرانه آنها کمتر از 2000 دلار ( برحسب قیمت های سال 1980 ) است.( هانت ؛ 1381 ؛ص 385 ) موج دوم نظریات توسعه ، واقع گرایانه تر شد و به ملاحظات اخلاقی توجه بیشتری نشان داد. آمارتیاسن 4 تعریف توسعه را در زمانها و مکانهای مختلف پر انعطاف تر تشریح می کند و اقتصاد توسعه را برحسب مجموعه معینی از باورها و موضوعات تعریف کرده و می گوید: روند توسعه اقتصادی باید با آنچه مردم قادر به انجام آن هستند و آنچه قادر به انجام آن نیستند سروکار ( داشته باشد. (سن، 1983

اخلاق، اسلام،توسعه اقتصادی، سرمایه اجتماعی