احمد احمدیان - استادیار پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت حیدریه
حسن فیضی - استادیار پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت حیدریه
مهدی علیپور - کارشناس ارشد باغبانی دانشگاه تربت حیدریه

یکی از مهمترین اصول رویکرد به پایداری در کشاورزی و حفظ منابع طبیعی در محیط زیست، بررسی تأثیر مصرف انواع کودهای سازگار با محیط زیست و در عین حال کارآمد و مفید در افزایش عملکرد می باشد تا بتوان توصیه کودی مناسبی جهت تولید محصول سالم داشت. به منظور بررسی تاثیر سیستم های مختلف مصرف انواع کودهای بیولوژیک و تلفیق با کودهای شیمیایی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی آزمایشی در سال زراعی 92 - 1391 در مزرعه پژوهشی پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت حیدریه اجرا گردید. آزمایش در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل سطوح مختلف کودی شامل: 1_شاهد (عدم کوددهی)، 2_کود نیتروکسین، 3_کود فسفات بارور 2، 4_تلفیق کود نیتروکسین با 50% فسفات آمونیوم)، 5_کود شیمیایی (فسفات آمونیوم) 6_کود دامی کاملا پوسیده بودند. صفات مورد بررس شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد کاه، عملکرد دانه، شاخص برداشت و درصد و عملکرد اسانس دانه بود. نتایج نشان داد که اثر کود، بر تمامی صفات مورد بررسی (غیراز تعداد شاخه فرعی و تعداد دانه در چتر) از نظر آماری معنی دار بود. بیشترین ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، عملکرد بیولوژیک و عملکرد اسانس با دریافت کود تلفیقی نیتروکسین با فسفات آمونیوم حاصل شد. بیشترین نسبت برگ به ساقه از تیمار عدم کوددهی و مصرف کود دامی به دست آمد. بالاترین درصد اسانس با دریافت کود تلفیقی حاصل شد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، استفاده از کودهای تلفیقی میتواند بالاترین کمیت و کیفیت گیاه دارویی زنیان را تأمین نماید و برای استفاده توسط کشاورزان قابل توصیه می باشد.

تغذیه گیاهی، فسفات آمونیوم، کشاورزی پایدار، نیتروکسین