میلاد عبداله پور - دانشجوی دکتری سازه های آبی- دانشکده کشاورزی- دانشگاه تبریز
علی حسین زاده دلیر - استاد گروه مهندسی آب- دانشکده کشاورزی- دانشگاه تبریز
داود فرسادی زاده - دانشیار گروه مهندسی آب- دانشکده کشاورزی- دانشگاه تبریز

در این تحقیق، سازه هایی تشدید کننده رسوب شویی همانند شمع و صفحات مستغرق در جلوی تخلیه کننده تحتانی کار گذاشته شد و تأثیر این سازه ها در ایجاد جریان گردابی برای تخلیه رسوبات مورد آزمایش قرار گرفت. شمع ها با فواصل مختلف نسبت به همدیگر و دریچه کار گذاشته شدند. نتایج بررسی ها نشان داد که زمانی که فاصله شمع از همدیگر نسبت به قطر دریچه تخلیه کننده تحتانی برابر 1/5 ( Lp/D=1/5 ) باشد در این حالت قدرت جریان گردابی اطراف شمع بیشتر می گردد. هم چنین با کاهش ارتفاع سطح آب رسوبات تحت فشار بیشتر از دریچه خارج می شود که در این حالت حجم رسوب شویی به میزان 141 درصد نسبت به حالت بدون قرارگیری سازه شمع افزایش می یابد. در این تحقیق هم چنین از سازه صفحات مستغرق در داخل مخزن استفاده گردید. صفحات در فاصله های مختلف از دریچه و در سه زاویه متفاوت نسبت به راستای جریان کار گذاشته شدند. بررسی ها نشان داد به ازای یک دبی ثابت، بیشترین میزان رسوبات تخلیه شده مربوط به حالتی است فاصله صفحات مستغرق از دیواره پایین دست نسبت به دریجه تخلیه کننده برابر 0/3 ( Lv/D=0/3 ) باشد و هر چه زاویه قرارگیری صفحات نسبت به راستای جریان کمتر باشد حجم رسوب شویی بیشتر میشود. در این حالت بر شدت جریان گردابی افزوده شده به طوری که حجم رسوب شویی برای ارتفاع سطح آب 50 سانتیمتر به میزان درصد 481 درصد نسبت به حالت بدون قرارگیری سازه صفحات مستغرق افزایش نشان داد.

تخلیه کننده تحتانی، جریان گردابی، رسوب شویی، شمع، صفحات مستغرق